Amerikan haber sitesi ABC News tarafından Trump yönetiminin ve ABD Dışişleri’nin üst düzey yetkililerine dayandırılan haberdeki iddialar şöyle:

‘ERDOĞAN SÖZÜNÜ TUTMAYINCA ÇILGINA DÖNDÜ’

• Üst düzey yetkililerin anlattığına göre, Trump ağustos sonunda Türkiye’deki bütün Amerikan diplomatik personelinin çekilmesi için bir plan hazırlanması talimatı verdi. Talimat, Trump’ın Türkiye’ye çelik ve alüminyum vergilerini artırma kararından birkaç hafta sonra verildi. Bir yetkili, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Trump’a Brunson’ın serbest bırakılacağı konusunda güvence verdiğini ama bu olmayınca ABD başkanının çok öfkelendiğini söyledi. Yetkili, “Başkan bu meselede Erdoğan tarafından şahsen ihanete uğratılmış hissetti – o sözünden döndü- bu şahsi bir hakaretti ve Trump’ın çılgına dönmesine sebep oldu” dedi.

PLANIN İÇERİĞİ: 60 GÜN İÇİNDE ÇEKİLME

• Trump’ın hazırlattığı göre, 60 günlük bir süre içinde Türkiye’deki Amerikan Büyükelçiliği ve bütün diplomatik misyonlar kapatılacaktı. ‘Türkiye’den çekilme’, ülkedeki en üst düzey Amerikalı diplomat olan maslahatgüzar ile başlayacaktı; iki ay içinde zamanla tüm personel çekilecekti.
• ABC News’a konuşan üst düzey bir ABD Dışişleri yetkilisi, “Bir süreliğine, Türkiye ile ilişkilerde çok büyük bir kopuş yaşanacağından endişelendik. Maslahatgüzarın ‘Geride hiç personel kalmayacak’ mesajını göndermesi ile başlayacaktı” dedi. ABC News, söz konusu planı ‘benzeri görülmemiş’ diye niteledi.
• Haberde, bu planın yaklaşık altı seçenekten biri olduğu, Brunson’ın 12 Ekim’deki duruşmada serbest bırakılmaması halinde hayata geçirilmesinin ciddi ciddi düşünüleceği belirtildi. Buna göre, masadaki diğer seçenekler de Türkiye’de iş dünyasına ve yetkililere yaptırım uygulamaktı.

‘POMPEO YAVAŞLATTI’

• Haberdeki bir iddia da, Beyaz Saray Genel Sekreteri John Kelly’nin sadece alt düzey personelin çekilmesini önerdiği, Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’un Trump’a destek verdiği, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun ise plana yüksek sesle karşı çıktığı yönünde. ABC News’a konuşan iki yetkili, Pompeo’nun planın ‘ancak son seçenek olarak kullanılması’ için bastırdığını, böyle bir hamlenin bir NATO müttefiki ile ilişkilere onarılamaz bir zarar vereceğini söylediğini anlattı. Bir yetkili, “Pompeo bunu yavaşlatmak için çok büyük çaba harcadı” dedi.

‘ADINI ANMAYA BİLE KORKUP ‘TURKEY THING’ DİYORLARDI’

• Ancak ABC News’a konuşan ABD Dışişleri yetkilisine göre, Pompeo tüm bu itirazlarına rağmen Trump’ın talimatı üzerine sekiz sayfalık bir taslak plan hazırladı. Haberde, “Plan öylesine gizli tutuluyor ve hassas addediliyordu ki, çok az sayıda Dışişleri yetkilisi bunun bir ‘Türkiye’den çekilme planı’ olduğunu dillendirebiliyordu. Bazıları buna ‘Türkiye şeysi (Turkey thing)’ diyordu.

ABD DIŞİŞLERİ: HER SEÇENEK DEĞERLENDİRİLİR

ABC News, ismini açıklamadığı kaynaklarına dayandırdığı planı Dışişleri’ne resmen de sordu. Ancak ABD Dışişleri Sözcüsü Heather Nauert iddiayı yalanlayıp, “Türkiye ile diplomatik ilişkilerimize son verme ve bu ülkedeki diplomatik temsilciliklerimizi kapatma yönünde bir plan olduğu iddiası tamamen yanlış” dedi. Nauert, bakanlığın iç işleyişini kamuyoyuyla paylaşmadıklarını ama uluslararası konulara yanıt verirken her bir seçeneği değerlendirdiklerini de ekledi. Amerikalı sözcü, Türkiye’nin Avrupa’daki en önemli görev yerlerinden biri olduğunu da belirtti.

ANKARA’NIN HABERİ VAR MIYDI?

Haberde, Türkiye’deki yetkililerin Trump’ın böyle bir plan hazırladığını bilip bilmediğinin ise ‘belirsiz’ olduğu belirtildi. Ancak ABC News’ün Dışişleri’ndeki kaynağı, ‘Türk yetkililerin giderek artan bir baskıyı hissettiğini’ söyledi. Beyaz Saray’dan bir yetkili ise “Türkler bu büyük öfkeyi okudu. Eğer Erdoğan Brunson’ı ekimdeki duruşmada bırakmasaydı, plan hayata geçirilecekti. Her şey masada olacaktı, yaptırımlar, diplomatların çekilmesi… Şu mesaj gönderildi: Yanlış anlaşılmasın, her tür diplomatik baskı uygulanması masada” dedi. (Dış Haberler)