Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve Türk Tabipleri Odası İstanbul 1 Mayıs kutlamaları için ortak açıklama yaptı.

DİSK Genel Merkezi’nde gerçekleşen açıklamada konuşan DİSK Genel Başkanı Kani Beko, “1 Mayıs kutlamalarını Bakırköy Halk Pazarı Meydanı’nda gerçekleştirmeye karar verdik” dedi.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu da “1 Mayıs kutlamaları konusunda sendikalarla anlaştık. Taksim’e bir heyet gidecek. Miting ise Bakırköy pazar yerinde yapılacak” açıklaması yaptı.

“Güvenliğimizi tehdit edeceklerini ilan ediyorlar”

Beko, 1 Mayıs kutlamalarına dair taleplerinin İstanbul Valiliği’nce reddedildiğini ifade etti. Taksim’in 1 Mayıs kutlamalarına açık olduğunda dair Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının tanınmadığını söyledi. Valiliğin tavrını eleştirdi.

“Biz bu tip hukuk dışı tehditlere karşı yıllarca Taksim’de 1 Mayıs kutlama kararlılığımızı haklı ve meşru bir biçimde gösterdik.

“Türkiye’nin son dokuz aydır içinden geçtiği dönem maalesef halkın en temel hakkı olan yaşam hakkının defalarca ihlal edildiği bir dönem oldu. Dört örgüt tarafından düzenlenen son büyük miting olan 10 Ekim Emek-Barış-Demokrasi mitinginde yaşanan katliam maalesef hala hafızalarda.

“Bu mitingde bizlerin güvenliğini sağlamak ile yükümlü olanların en hafif ifadeyle görevlerini yapmadıkları belgeleriyle ortaya kondu. 10 Ekim’de yitirdiğimiz barış güvercinlerimizi andığımız için bizler hakkında soruşturma açanlar, katliam ile ilgili haber yapan gazeteciler yargılanırken, ‘görevini yapmayan’ tek bir kamu görevlisi dahi yargılanmıyor.

“Böyle bir ortamda, bizlerin güvenliğini sağlamakla görevli olanlar, 1 Mayıs arifesinde ‘görevlerini yapmamak’ ile yetinmemekte, aksine güvenliğimizi tehdit edeceklerini açıkça ilan ediyor.

“2016’ya özgü”

“Bu koşullar altında işçilerin, emekçilerin tüm ezilenlerin taleplerini güçlü bir biçimde haykırdığımız 1 Mayıs kutlamalarını, güvenli bir biçimde yapmayı öncelikli bir görev olarak benimseyen dört emek ve meslek örgütü olarak, bu yıla mahsus olmak üzere 1 Mayıs kutlamalarını İstanbul’da Bakırköy Halk Pazarı’nda gerçekleştirmeye karar verdik. 2016’ya özgü bu karar, üyelerimizden, dostlarımızdan ve halkımızdan glen talepler dikkate alınarak verildi.”

1977’den 2009’a kadar 1 Mayıs’a kapatılan Taksim Meydanı 2009, 2010, 2011 ve 2012’de kutlamalara açıktı. 2013, 2014 ve 2015’te 1 Mayıs’ı Taksim Meydanı’nda kutlamak isteyenler polis şiddeti ile karşılaşmıştı.

“Taksim 1 Mayıs meydanı”

Beko, “Kimse Taksim 1 Mayıs meydanından vazgeçmemizi beklemesin” dedi.

“1 Mayıs’ta Taksim meydanının mahkeme kararlarına ve Anayasa’ya rağmen tek bir kişinin iradesi ile yasaklanması, AKP iktidarının hedeflediği rejim değişikliğinin sembollerinden biri haline gelmiştir. Kimse bizden Taksim 1 Mayıs meydanından vazgeçmemizi, tek adam diktasına dönüşen bir rejimi kabul etmemizi beklemesin.

“Taksim 1 Mayıs meydanında işçi sınıfının mücadelede yitirdiği arkadaşlarının anıları vardır. Hükümet hukuku yok saymayı alışkanlık haline getirmiştir ancak bu anıları yok saymak, unutturmak kimsenin haddi değil.

“Taksim 1 Mayıs meydanında işçi sınıfının mücadele kazanımları var. Bu kazanımlar hukuk tarafından da tanındı. Bu hakları yok saymak kimseye düşmez.”

1 Mayıs ve Taksim

Bianet’in haberine göre, 1 Mayıs Taksim Meydanı’ndaki kutlamaların geçmişi şöyle:

Türkiye’ye 1 Mayıs ilk kez 1906 yılında kutlandı.

1925’te Takrir-i Sükun Kanunu’yla her türlü gösteri ve yürüyüş yasaklanınca, 1 Mayıs da kitlesel olarak kutlanamaz hale geldi.

50 yıllık aradan sonra, 1976’da DİSK’in (Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu) Taksim Meydanı’nda düzenlediği 1976 1 Mayıs’ı, Türkiye’de kitlesel 1 Mayıs kutlamalarının başlangıcı oldu.

1977’de yine Taksim Meydanı’nda düzenlenen 1 Mayıs’a ateş açılması ve 34 kişinin hayatını kaybetmesi üzerine 1977 1 Mayıs’ı “Kanlı 1 Mayıs” olarak tarihe geçti. 1 Mayıs, 1978’de de Taksim Meydanı’nda kutlandı.

1979’da İstanbul’da 1 Mayıs kutlamaları yasaklandı ve sokağa çıkma yasağı kondu.

1981’de 1 Mayıs, resmi tatil olmaktan çıkarıldı.

1989’da İstanbul’da 1 Mayıs’ı kutlamak için İstiklal Caddesi’nden Taksim’e yürümek isteyen 2000 kişilik grup polis tarafından dağıtıldı. Olaylar sırasında alnından vurulan Mehmet Akif Dalcı adlı genç bir gün sonra öldü.

1990’da İstanbul’un çeşitli semtlerinde yapılan 1 Mayıs eylemlerinde 40 kişi yaralandı, 2 bin kişi gözaltına alındı. Yaralılardan Gülay Beceren felç oldu.

1996’da Taksim Meydanı’nın yasaklı olduğu gerekçesiyle Kadıköy’de düzenlenen 1 Mayıs kutlamalarında çıkan olaylarda üç kişi hayatını kaybetti. Kadıköy de 2005’e dek 1 Mayıs kutlamalarına izin verilmedi.

2006’da 1 Mayıs kutlamaları Kadıköy’de gerçekleşti. DİSK, KESK ve Türk-İş üyeleri 1997 1 Mayısı’nda katledilenler anısına Kazancı Yokuşuna karanfiller bıraktı. Taksim Meydanında basın açıklaması yapan Mücadele Birliği üyelerine polis cop ve biber gazı kullanarak müdahale etti; 34 kişiyi gözaltına aldı.

2007’de İstanbul Valisi Muammer Güler, 1 Mayıs’ın Taksim Meydanı’nda kutlanmaya izin verilmeyeceğini açıkladı. Binlerce polis Kazancı yokuşunu çevreledi. Yapılan pazarlıklar sonrasında Valilik, yaklaşık 500 kişilik grubun Taksim Meydanı’nda 1 Mayıs açıklaması yapmasına izin verdi. Dolmabahçe’de bekleyen 1500 kişilik grubun Taksim Meydanı’na çıkmasına izin verilmedi. Polis saldırısı yaşandı.

2008’de İstanbul Valisi Muammer Güler, 1 Mayıs günü Taksim’e toplu ulaşımın durdurulacağını, polisin gerekli önlemleri alacağını açıkladı. Taksim Meydanı’na gitmek isteyenler polis şiddeti işe karşılaştı. Polisin ağır müdahalesinden dolayı, sendikalar Taksim Meydanı’na gitmeyeceklerini açıkladı. 1 Mayıs ara sokaklarda kutlandı.

22 Nisan 2009 günü TBMM Genel Kurulu’nda, 1 Mayıs’ın, “Emek ve Dayanışma Günü” adıyla tatil olmasına ilişkin kanun tasarısı kabul edildi.

2009’da beş binden fazla kişi, Taksim meydanına 1 Mayıs’ı kutladı. Valilik, 1 Mayıs öncesinde gaz kullanılmayacağı söz vermiş olmasına rağmen, polis göstericilere gaz ile müdahale etti.

2010 1 Mayıs’ında 32 yıl sonra Taksim Meydanı ilk kez ‘eyleme’ açıldı.

2011 ve 2012 1 Mayıs’ları da 2011 ve 2012 1 Mayıs’ları Taksim’de polis müdahalesi olmadan kutlandı.

2013’te Taksim Meydanı’na gitmek isteyen gruplara polis saldırısı yaşandı. Beşiktaş’da yedi saat süren polis saldırısının ardından gerçekleşen kutlama sonunda da polis saldırısı geldi.

2014 ve 2015’te de Taksim Meydanı 1 Mayıs kutlamalarına kapatıldı. Taksim Meydanı’na ulaşmak için Beşiktaş ve Şişli de toplanan gruplar polis saldırısı ile karşılaştı.