Irak Petrol Bakanı Hayyan Abdulgani, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nden (IKBY) Ceyhan limanına petrol ihracının yeniden başlaması için temaslarda bulunmak üzere dün Ankara'ya geldi. Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nin kararı sonrası petrol ihracatının yeniden başlaması için Ankara ile Bağdat hattında görüşmeler devam ederken Irak Petrol Bakanı Abdulgani görüşmeler yapmak üzere iki gün boyunca Türkiye'de olacak.
Rûdaw'ın aktardığına , Irak'ın Ankara Büyükelçiliği ziyaretle ilgili açıklama yaptı. Açıklamada, Abdulgani'nin 'petrol, gaz ve enerji alanlarında ikili ilişkilerin ilerletilmesi ve işbirliği ufuklarının genişletilmesi' için görüşmelerde bulunacağı bildirildi. Buna göre, Abdulgani, IKBY petrolünün Irak Devlet Petrol Pazarlama Teşkilatı (SOMO) aracılığıyla Ceyhan‘a akışının yeniden başlatılması konusunda 'uzlaşmaya varmak' amacıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile de bir araya gelecek.
'BAKAN, DEVAM EDEN SORUNLARI GÖRÜŞMEK ÜZERE TÜRKİYE'DE'
Reuters haber ajansı da Türkiye'nin tazminatı ve diğer açık davaları Irak yönetimi ile müzakere etmek istediğini duyurdu. Irak Petrol Bakanlığı'ndan bir yetkili, konuya ilişkin açıklamasında, "Bakanımız, petrol ihracatının yeniden başlamasını geciktiren engelleri ve devam eden sorunların nasıl çözüleceğini görüşmek üzere Türkiye'de" ifadelerini kullandı. Iraklı yetkili, görüşmelerin merkezinde Ankara aleyhine açılmış ve halen devam eden davalar ile birlikte 1,5 milyar dolarlık tazminat olduğunu söyledi.
Ne olmuştu?
Irak, Türkiye’nin Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) çıkardığı petrolü Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattı üzerinden ithal etmesinin iki ülke arasındaki anlaşmayı ihlal ettiğini savunarak 2014 yılında tahkim davası açmıştı. Irak'ın 25 Mart 2023 tarihinde Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nde açtığı davayı kazanmasının ardından, IKBY’den Türkiye’ye gelen günlük 450 bin varillik petrol ihracatı durmuştu.
Tahkim mahkemesinin ayrıca Türkiye'nin Irak yönetimine 1,4 milyar dolar ödemesine karar verdiği aktarılmıştı. Ancak Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, tek taraflı bir tazminat ödemesinin gerçekleşmeyeceğini, iki tarafın da kabul edilen ve reddedilen talepleri olduğunu, iki tarafın da tazminat ödeyeceğini duyurmuştu.
Bağdat ile Erbil yönetimleri, nisan ayının başında Türkiye üzerinden petrol ihracatına devam edilmesi için anlaşmaya varmıştı ancak boru hattından petrol akışı henüz sağlanmadı. IKBY'den yapılan açıklamada, Türkiye'ye petrol ihracatının müzakerelerin tıkanması yüzünden hala başlamadığı bildirilmişti. IKBY Dış İlişkiler Sözcüsü Lawk Ghafuri, “Petrol akışıyla ilgili ilgili her şey artık Bağdat ve Ankara’nın elinde, her iki taraf da petrol akışını yeniden başlatmak için bir anlaşmaya varmalı” demişti.
