İSTANBUL

İstanbul’da Galatasaray Meydanı’nda bir araya gelen İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Halkevleri ile sivil halk arka arkaya eylem düzenledi.

Polisin TOMA ve çevik kuvvet ekipleriyle ablukaya aldığı Galatasaray Meydanı’nda bir araya gelen İHD İstanbul Şubesi, Soma maden işçilerini ölüme yollayan zihniyeti protesto etti. “Kaza değil katliam” pankartını açan insan hakları savunucuları adına açıklamayı İHD İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Osman Özkan yaptı.

Manisa’nın Soma ilçesinde yaşanan facianın sıradan bir iş kazası olarak açıklanamayacağını vurgulayan Özkan, olayın geçmişiyle ekonomik, siyasal boyutlarıyla değerlendirildiğinde toplumsal bir afet olduğuna dikkat çekti.

SORUMLULAR DERHAL İSTİFA ETSİN!

Maden işçilerinin yüksek kar karşılığında son derece zor koşullar altında çalıştırıldığını belirten Özkan, “İşçiler her an ölümle burun buruna” dedi. Özelleştirilen şirketlerin kar peşinde koştuğunu ve işçileri güvenliksiz ve güvencesiz çalıştırdıklarına da dikkat çeken Özkan, maden ocaklarının Soma Holding tarafından işletmeye başlamasının ardından yaşanan birçok “İş kazası” sonucunda CHP tarafından Meclis Başkanlığı’na 23 Ekim 2013’te önerge verildiğini hatırlattı.

29 Nisan’da Meclis Genel Kurulu’nda yapılan görüşmede, araştırma önergesinin CHP, MHP ve BDP kullandığı evet oylarına karşın, AKP’nin verdiği hayır oylarıyla reddedildiğine dikkat çeken Özkan, Soma’da yaşanan katliamdan sermaye kadar hükümetin de sorumlu olduğunu belirtti. Özkan, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanını istifaya çağırdı.

Açıklama sonrası sessizce Taksim’e doğru yürümek isteyen insan hakları savunucularının önü çevik kuvvet barikatıyla kesildi. Yaşanan kısa süreli bir tartışma sonrası pankartlarını açmama koşuluyla yürümelerine izin verilen İHD üyeleri derneklerine gitti.

‘MEVZUATA UYGUNSA 15 YAŞINDAKİ ÇOCUĞUN ORADA NE İŞİ VAR?’

İHD’den sonra Halkevleri de Soma işçiler için bir eylem yaptı. “Madenci ölümleri kaza, kader, ihmal değil katliam” pankartını ve maden işçilerin fotoğraflarını taşıyan Halkevleri üyeleri, hep bir ağızdan, “İşçi düşmandı katil AKP”, “Güvenceli çalışma insanca yaşam”, “Susma haykır iş cinayetelerine hayır” sloganlarını attı. Halkevleri adına açıklamayı Genel Sekreter Nuri Güray okudu. Soma’da yakınlarını yitiren ailelere baş sağlığı dileyerek sözlerine başlayan Güray, Soma’da yaşananlara katliama iş kazası denilip geçilemeyeceğini vurguladı. Güray, bu katliamın sorumlularının Soma Holding ve AKP hükümeti başta olmak üzere madenleri özelleştiren, taşeron çalışmayı yaygınlaştıran, patronların daha fazla kar elde etmesi için her türlü yasal düzenlemeyi yapanlar olduğunu altını çizdi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın maden ocağının son olarak geçtiğimiz Mart ayında denetlediğini ve mevzuata aykırı bir durum olmadığını açıkladığını dikkat çeken Güray, “Soruyoruz o zaman 15 yaşındaki çocuğun orada ne işi vardı?” dedi. Bir daha böyle bir katliam yaşanmaması için herkesi göreve çağıran Güray, “Yarın işi-gücü bırakıyoruz, çocuklarımızı okullarına göndermiyoruz” dedi.

Açıklamadan sonra üzerinde “ Katil AKP” yazılı işçi baretlerini polis barikatının önüne bırakan Halkevleri üyeleri, Soma işçilerin hesabını soracaklarını vurguladı.

Öte yandan Soma’da hayatını yitiren işçiler için sabah 07.00’den bu yana Galatasaray Meydanı’nda oturma eylemi gerçekleştiren bireyler, önlerine indirdikleri kömür ile adalet nöbeti tutmayı sürdürüyor.

Devrimci İşçi Hareketi üyeleri de Şişli Meydanı'nda bir araya geldi. Devrimci İşçi Hareketi üyeleri "İş kazası değil cinayet, iş cinayetlerinin nedeni patronların kar harsıdır" pankartı açarak "Katliamın hesabını soracağız", "Katil devlet hesap verecek" ve "Katliamın sorumlusu AKP" sloganlarını attı. Basın açıklamasını yapan Emine Cansever, olayın kaza değil katliam olduğuna dikkat çekti. 

ESKİŞEHİR

Eskişehir’deki Osmangazi Üniversitesi'nde Maden Mühendisliği Bölümü öğrencileri, Soma katliamının faillerinin yargılanması için eylem yaptı. TMMOB'a bağlı Genç Madenci Komisyonu üyeleri, hükümetin, katliam nedeniyle hesap vermesi gerektiğini belirtti.

Açıklamada, "Soma'da yaşanan maden faciasının tek sebebi devletin işçi sağlığı ve iş güvenliğini taşeron şirketlere emanet edilmesidir. Bugüne kadar belki de binlerce iş cinayeti yaşanmıştır. 2010-2011-2012 ve 2013 yıllarında toplam 293 madenci Soma'daki gibi 'kazalar' sonucu hayatını kaybetti ve 435 işçi de iş göremez hale geldi" denildi.

Soma'daki kazaların araştırılması için verilen önergelerin reddedildiği hatırlatılan açıklama şunlar belirtildi: "Daha önce yaşanan cinayetlerde hükümet yetkilileri 'Güzel Öldüler' demişti, bu cinayette ise başbakan '300 işçi göçük altında mahsur kalmış durumda iken, programını iptal etmemiş ve katıldığı ödül töreninden başsağlığı dilemekle yetinmiştir. 2010'daki maden kazasında 'Kader, bu işin doğasında var ' diyen bir başbakana 'Ölüm Madencinin kaderi değildir!' diyoruz. Bu nedenle bu cinayetlerin baş sorumlusu hükümettir."

Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Faruk Ocakoğlu, "Bizler cinayetlere karşı 'Artık bıçak kemiğe dayandı' tepkisinden daha fazlasını yapmalıyız, bu söylemlerin artık dışına çıkılıp derhal gereken önlemler alınmalı" dedi. Açıklamanın ardından oturma eylemi yapıldı.

Bu sırada konuşan Somalı bir üniversite öğrencisi, "Ailelerimizi, kardeşlerimizi, komşularımızı kaybettik. Bu kayıplar nereye kadar devam edecek? Katiller, sorumlular nereye kadar aklanacak? Bu iş cinayetlerinin sorumlusu hükümettir" dedi.

KAYSERİ

Kayseri'de ise döküm fabrikası işçileri, dün gece vardiya çıkışı, Soma'daki madenciler için sessiz yürüyüş yaptı. Ortadoğu Döküm fabrikasında çalışan Birleşik Metal-İş üyeleri, vardiya çıkışı servislere binmeyerek Organize Sanayi Bölgesi çıkışına kadar yürüyüş düzenledi. İşçiler, sessiz yürüyüşle, Soma'da yaşamını yitiren madencileri andı. İşçiler, aynı zamanda Çalışma Bakanlığı'ndan yetki alınmasına rağmen patronun toplu iş sözleşmesi masasına oturmamasını da protesto etti.

DERSİM

Dersim'de ise öğrenciler, Soma'daki madenciler için yürüyüş düzenledi. Dersim Üniversite Öğrencileri Meclisi ve Eğitim Sen'in çağrısıyla, Tunceli Üniversitesi'nde toplanan binlerce kişi yürüyüşe geçti. Yürüyüşte "Bir avuç kömür için bir ömür verenler" pankartı taşınırken, "Kaza değil bu bir katliam", "Genel grev genel direniş", "Gençlik işçi el elle genel greve" sloganları atılıyor.

MERSİN 

Mersin’de Emek ve Demokrasi Platformu, yaşamını yitiren maden işçileri için eylem yaptı. Özgür Çocuk Parkı önünde bir araya gelen yüzlerce kişi "Kaza değil, Soma madeninde işçi katliamı", "Sadaka değil, işçi sağlığı iş güvenliği istiyoruz" ve "İş kazalarını durduralım örgütlü olmak hayat kurtarır" pankart ve dövizlerini taşıyarak, sık sık, "Katil AKP hesap verecek", "İşçinin katli AKP hükümeti" sloganlarını attı.

Platform adına açıklama yapan Genel İş Sendikası Şube Mali Sekreteri Vakkas Kılıç, Türkiye'de AKP hükümetinin yaygınlaştırdığı özelleştirme ve taşeronlaştırmanın geldiği yerin, salt güvencesiz, kuralsız çalıştırmayla sınırlı olduğuna vurgu yaparak, bu politikaların işçi sağlığı ve iş güvenliğini ortadan kaldırıldığını, doğrudan yaşama kast eden, cinayet ve katliamlara yol verdiğini söyledi. 

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDEN PROTESTO

Mersin Üniversitesi'nde okuyan yüzlerce öğrenci Soma’daki faciayı yürüyüş ile protesto etti. Fen Edebiyat Fakültesi önünde bir araya gelen öğrenciler "Bijî berxwedana karkeran", "Katil devlet hesap verecek", "İşçi ölümleri cinayettir" ve "Katil sermaye iş birlikçi AKP" sloganları eşliğinde Cumhuriyet Meydanı'na yürüdü. Yürüyüşün ardından meydanda bir süre oturma eylemi gerçekleştirildi. Oturma eyleminin ardından ise maden ocağında yaşamlarını yitiren işçiler anısına saygı duruşunda bulunulurken, öğrencilerin eylemine Eğitim Sen de destek verdi. 

Öğrenciler adına açıklama yapan Selim Çayan, "Hayatını kaybeden hayatına kastedilen işçi kardeşlerimizin katili gözünü kâr hırsı bürümüş sermayedir. Ancak sermaye bu cinayetleri suç ortaklarıyla beraber işlemiştir" dedi. 

VAN

Van'ın Erciş ilçesindeki Halepçe Sokak'ta bulunan esnaflar, Soma'da yaşanan maden faciası için sokağın girişine siyah bez asarak, yas ilan etti. Kepenklerini kapatan esnaf, dükkanlarına "Soma'da yaşanan işçi katliamı nedeni ile yasımız var", "Taşeron firmaların işlediği katliam nedeni ile yastayız", "Soma'da yaşamını yitiren işçi kardeşlerimizin ailelerinin acısına ortağız" yazısı astı. Sokağın girişinde ise "Soma halkının acılarını paylaşıyor, tüm maden emekçilerine baş sağlığı diliyoruz, Halepçe Sokağı sakinleri" yazılı siyah bez asıldı. Sokak esnafı adına açıklamada bulunan Fevzi Can, birilerinin çıkarları uğruna işçi kıyımlarının devam ettiğini belirterek, bunun son örneğinin ise Soma'da yaşandığını ifade etti. 

ADANA

Adana'daki sivil toplum örgütleri de Soma’daki katliamı DİSK'ten İnönü Parkı'na gerçekleştirdiği yürüyüşle protesto etti. "İş cinayetlerinin sorumlusu kapitalizmdir, kâr hırsızıdır taşeronlaştırmadır, AKP iktidarıdır" pankartı taşınan yürüyüşte sık sık, "Katil AKP hesap verecek" ve "AKP istifa" sloganları atıldı. Yürüyüşün ardından İnönü Parkı'nda saygı duruşunda bulunuldu. Daha sonra açıklamayı yapan DİSK Bölge Başkanı Kemal Aslan, yaşamını yitiren maden işçilerinin ailelerine başsağlığı dileyerek, 11 yıllık AKP iktidarında 10 binden fazla işçinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiğini kaydetti.

AMED

Amed’de Tüm-Bel sen üyeleri, Büyükşehir Belediyesi eş başkanları Gültan Kışanak ve Fırat Anlı ve belediye çalışanlarının basın açıklaması gerçekleştirdi.

Açıklamayı Amed Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Fırat Anlı yaptı. Yüreklerinin Soma'da yaşamını yitiren işçilerin aileleri ile birlikte olduğunu ifade eden Anlı, Soma'ya gönderilmek üzere belediyeye bağlı arama kurtarma ekiplerini hazırda beklettiklerini belirtti. Anlı, iş kazalarına karşı bir an önce gerekli tedbirlerin alınması gerektiğini dile getirdi. 

Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Gültan Kışanak ise, Türkiye'de çok sayıda iş cinayeti yaşandığını kaydederek, Soma'da yaşanan facianın cinayet ötesi bir durum olduğunu kaydetti. Kışanak, Manisa'daki yerel yönetimlerle dayanışmak için belediyeye bağlı tüm olanakları paylaşmaya hazır olduklarını ifade etti.

Yapılan konuşmaların ardından açıklama maden ocağında yaşamını yitirenler için yapılan saygı duruşu ile sona erdi.

İZMİR 

Tüm Bel-Sen İzmir 1 Nolu Şube, Soma'da meydana gelen iş cinayetlerini protesto etmek için İzmir Büyükşehir Belediyesi önünde basın açıklaması yaptı. Tüm Bel-Sen İzmir 1 Nolu Şube Kadın Sekreteri Başak Mamaç, iş cinayetlerinin devletin özelleştireme ve taşeron sisteminin bir ürünü olduğunu söyledi. Mamaç, yaşanan iş cinayetlerine karşı yarın greve çıkacaklarını ve tüm işçi ve emekçileri greve destek olamaya çağırdı. / anf