Greenpeace Akdeniz’in yayımladığı “Sessiz Katil” raporuna göre Türkiye’de kömürle çalışan termik santrallerin yarattığı hava kirliği sonucunda bugüne kadar 7 bin 900 kişi öldü. Türkiye’deki 19 termik santralin insan sağlığına etkilerini inceleyen Greenpeace’in ortaya çıkardığı verilere göre 2010 yılında Türkiye genelinde 7 bin 900 kişi kömürün neden olduğu hava kirliliği nedeniyle öldü.
Rapora göre Türkiye’de kömürlü termik santrallara bağlı hava kirliliği, trafik kazalarından 2 kat daha fazla ölüme neden oluyor. Soma’daki kömürün sadece yer altında değil yer üstünde de can aldığını ortaya koyan rapor, Soma’nın Avrupa’daki en kirletici ikinci termik santrale ev sahipliği yaptığı tespitini içeriyor.
Soma’da her yıl onlarca kişi hava kirliliğine bağlı olarak kalp damar hastalıkları, kanser ve solunum yolu hastalıkları nedeniyle hayatını kaybediyor. Türkiye’de 2010 yılı itibarıyla var olan 19 kömürlü termik santralın insan sağlığına etkilerinin incelendiği raporda dört sene öncesinde 42 olan plan ve izin aşamasındaki kömürlü termik santral sayısının bugün 80’e çıktığına dikkat çekildi.
Stuttgart Üniversitesi tarafından hazırlanan bir modellleme programını Türkiye’ye uyarlayan araştırma ekibi, termik santrallerin atmosfere yaydığı sera gazı emisyonlarını ve kimyasal maddeleri hesaplayarak bunu nüfus verileriyle karşılaştırdı ve sağlık etkilerini ortaya koydu. Buna göre, hava kirliliğiyle bağıntılı olan, yani önlenebilecek ölüm sayısı hesaplandı. Buna göre, Türkiye’de aktif olan 19 termik santralin oluşturduğu hava kirliliği, 2010’da 7900 kişinin erken ölümüne neden oldu. Bu miktar 4045 kişinin öldüğü trafik kazalarının yaklaşık iki katı.
Rapor konusunda açıklamada bulunan Greenpeace Uluslararası Enerji Kampanyası Sorumlusu kömür ve hava kirliliği uzmanı Lauri Myllyvirta da Türkiye’deki hava kirliliğinin Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği üst sınırın 2 katı olduğunu vurguladı.
Rapordan bazı önemli bulgular şöyle:
-2010’da Türkiye, kömürlü termik santrallerinden kaynaklı erken ölüm sıralamasında AB ülkeleri arasında birinci oldu. Türkiye’yi Polonya, Almanya ve Romanya takip ediyor.
- En zararlı etkilere yol açan santraller ise sırasıyla Afşin-Elbistan, Soma ve Tunçbilek.
- 301 işçinin yaşamına mal olan Soma madeni kaynaklı hava kirlilği toplam13.400 yaşam yılına mal oldu.
- Kömür yanında havaya salınan maddeler kalp krizi ve solunum hastalıkları yanında çocuklarda akut solunum sistemi enfeksiyonlarını da arttırıyor.
- Sadece Afşin-Elbistan’daki termik santraline yapılması planlanan 8000 MW’lık genişletme projesinin yapılması durumunda, her sene 8250 yaşam yılı kaybına yol açacak.
- WHO, parçacık kirlenmesinin metreküp başına 70’den 20 mikrograma düşürerek, hava kalitesi ile ilişkili ölümlerin yaklaşık yüzde 15 oranında azaltılabileceğini belirtiyor. / anf
