Nükleer müzakereleri sürdüren İran ve P5+1 (ABD, Rusya, Britanya, Fransa, Çin + Almanya) ülkelerinin anlaşmaya vardığı belirtildi.

Avrupa Birliği (AB) Sözcüsü Catherine Ray, Twitter hesabındanİranlı ve 5+1 ülkelerinin yetkililerinin TSİ 11.30’da son kez bir araya geleceklerini, ardından basın toplantısıyla anlaşmayı duyuracaklarını yazdı.

Reuters’a konuşan İranlı bir diplomat da kapsamlı bir anlaşmaya varıldığını doğruladı. Adını vermek istemeyen diplomat, “Bunca çaba sonuç verdi ve anlaşma sağlandı. Genel hatlarıyla, işte böyle” dedi.

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin Üst Düzey Stratejik İletişim Danışmanı Marie Harf de attığı Tweet’te P5+1 ile İran’ın son olarak yerel saatle 10.30’da bir toplantı yapacağını ve sonrasında basın toplantısı düzenleneceğini duyurdu.

İran’ın resmi haber ajansı IRNA’dan geçen habere göre de, ilk açıklamayı İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ve AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini yapacak.

Anlaşma

Öte yandan ekleriyle birlikte 80 sayfayı bulan ve hukuken bağlayıcı olmayan anlaşmanın detaylarına dair bilgiler paylaşılmaya başlandı.

Buna göre:

* Anlaşma BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) onayından itibaren 90 gün sonra yürürlüğe girecek.

* Anlaşma yürürlüğe girdikten sonra İran’a yaptırımlara dayanak oluşturan 7 BMGK kararı iptal edilecek.

* Silah ambargosu 5, füze ambargosu 8 yıl daha yürürlükte kalacak.

* Uranyum zenginleştirme oranı 15 yıl boyunca yüzde 3.67’yi geçmeyecek.

* İran, Fordo nükleer tesisini bir teknolojik merkeze dönüştürecek. Bu tesisteki santrifüjler izotop üretiminde kullanılacak.

* P5+1 ülkeleri ve İran yılda en az 2 kere olmak üzere bakanlar düzeyinde toplantılar gerçekleştirip nükleer anlaşmanın gereklerinin yerine getirilip getirilmediğini değerlendirecek.

* İran anlaşma maddelerini ihlal ederse, ihlal tarihinden itibaren 65 gün içinde yaptırımlar geri getirilecek.

* İran’a ilişkin yeni  BMGK kararı 10 yıl geçerli olacak.

Süreç

Avusturya’nın başkenti Viyana’da Almanya ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) beş daimi üyesi ABD, Rusya, Çin, Britanya ve Fransa’nın oluşturduğu P5+1 grubu ile İran arasında 17 gündür devam eden nükleer müzakerelerdeydi.

P5+1 ülkeleri İran’ı atom bombası üretmeye çalıştığını iddia ediyor, İran ise nükleer enerjiyi sivil amaçlar için kullandığını söylüyor.

P5+1 ülkeleri, nükleer silah imalatını önleyebilmek için İran’ın nükleer faaliyetlerini kısıtlamak istiyor.

İran’ın, bazı ekonomik yaptırımların kaldırılması karşılığında P5+1 ülkelerinin taleplerini yerine getirmesi isteniyordu.

Uluslararası ambargolar nedeniyle zorluklar yaşayan İran ise en başından bu yana nükleer programın barışçıl amaçlı olduğunu savunuyor.