Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Türkiye ile Birlik arasında Vize Serbestisi Diyaloğu kapsamında yol haritasının uygulanmasına ilişkin üçüncü raporunu açıkladı.

Raporda, Türkiye’nin vize serbestisi için 72 kriterden 67’sini yerine getirdiği belirtilerek, Türkiye vatandaşları için vizelerin haziran sonunda kaldırılmasını öngören tavsiye kararına yer verildi.

Bununla beraber, metinde Türkiye’den, parmak izi bilgisinin de yer aldığı biyometrik pasaportların çıkarılması, Geri Kabul Anlaşması’nın uygulanmasına başlanması, terörle mücadele ve organize suçlarla mücadele kanunlarının temel haklara dikkat edilerek AB’ye uygun bir şekilde düzenlenmesi istendi.

Bunların, vizesiz seyahat için şart olduğu ve aciliyet arz ettiği belirtildi.

Türkiye’ye, biyometrik pasaportlar için sene sonuna kadar süre verilirken, parmak izi bilgisinin yer almadığı pasaportlarla vizesiz seyahatin mümkün olmayacağı ifade edildi.

Rapora dair açıklama, AB Komisyonu’nun birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans ile AB Komisyonu’nun Göç, İçişleri ve Vatandaşlıktan Sorumlu Üyesi Dimitris Avramopoulos tarafından yapıldı. Bu adımla, AB Komisyonu’nun, tavsiye kararının arkasında güçlü bir şekilde durduğu mesajını verdiği belirtiliyor.

Avrupa Birliği’nin Rekabetten Sorumlu Üyesi Margrethe Vestager, Twitter’da paylaştığı mesajda komisyonun Türkiye vatandaşlarına vize serbestisi önerisinde bulunduğunu söyledi.

AB Komisyonu’nun kararı tavsiye niteliği taşıyor; bu kararın uygulanabilmesi için hem Avrupa Parlamentosu hem de AB’ye üye ülkelerin ulusal parlamentolarında onaylanması gerekiyor.

Onay vermesi gereken bir başka merci ise AB Konseyi.

Bu süreç ilk olarak AP’nin Sivil Özgürlükler ve İçişleri Komisyonu’nda başlayacak, daha sonra ise AP Genel Kurulu devreye girecek.

Buradaki oylamada basit çoğunluk aranacak.

AP’den olumlu karar çıkarsa vize muafiyeti için AB Konseyi’ndeki süreç başlayacak.

Burada ise nitelikli çoğunluk aranacak. Bu, Kıbrıs, Hollanda ya da Fransa gibi ülkelerin tek başına veto hakkı olmayacağı anlamına geliyor.

Türkiye’nin vize serbestisi süreci

Türkiye, 1999 yılında AB’ye aday ülke kabul edilmesine rağmen, vize serbestisi görüşmeleri 16 Aralık 2013’te başladı.

20 Ekim 2014’te AB Komisyonu vize serbestisi ile ilgili ilk raporunu açıkladı.

Yavaş ilerleyen süreç, sığınmacı kriziyle hareketlilik kazandı.

29 Kasım 2015’te yapılan Türkiye-AB Zirvesi’nde sürecinin hızlandırılmasına ve Türkiye vatandaşları için 2017 olarak öngörülen vize serbestisinin gerekli şartların yerine getirilmesine bağlı olarak Ekim 2016’da sağlanması kayda geçirildi.

4 Mart 2016’da AB Komisyonu, vize serbestisi ile ilgili ikinci raporunu açıkladı.

Raporda, Türkiye’nin kriterleri yerine getirmede büyük ilerleme gösterdiği belirtildi. Raporda, Türkiye’yle varılan Geri Kabul Anlaşması’nın Haziran ayında uygulamaya gireceği, Ankara’nın performansının vize serbestisi açısından önemli olduğu vurgusu yapıldı.

Vize serbestisi süreci, 18 Mart 2016’da yapılan 2. Türkiye-AB Zirvesi’nde ise öne çekilerek, yeni tarih en geç Haziran ayı sonu olarak belirlendi. Bu kararın ardından Türkiye’de kriterleri yerine getirmek için yasal düzenlemeleri gerçekleştirdi.

Schengen üyesi ülkeler 

Almanya, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Letonya, Liechtenstein, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan.

Vize serbestisi olması durumunda Türkiye vatandaşları Schengen üyesi ülkelerin yanı sıra şehir devletleri olan Monako, San Marino ve Vatikan’a da gidilebilecek.

Türkiye vatandaşları turistlik ve ziyaret amaçlı seyahatlerinde bu ülkelerde 180 güne kadar kalabilecek.

Schengen üyesi olmadıkları için Britanya ve İrlanda için vize uygulaması sürecek.