Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Şubat 2022 enflasyon verilerini açıkladı. Resmi verilere göre enflasyonda şubatta bir önceki aya göre yüzde 4,81, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 16,45, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 54,44 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 25,98 artış gerçekleşti. Enflasyon sepetindeki 409 üründen 332'si zamlandı.
Ekonomist ve akademisyenlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu'na göre ise Tüketici Fiyat Fiyat Endeksi (E-TÜFE) şubat ayında yüzde 5,44 arttı. E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı yüzde 123.80 olarak gerçekleşti.
AYLIK ENFLASYON EN ÇOK GIDADA YÜKSELDİ
Fiyatlardaki aşırı artış nedeniyle temel gıda maddelerinde KDV'nin yüzde 8'den yüzde 1'e düşürüldüğü şubatta gıdanın aylık bazda enflasyonun zirvesinde yer alması dikkat çekti. TÜİK verilerine göre gıda fiyatları şubatta bir önceki yılın aynı dönemine yüzde 64,47 arttı. Aylık bazda artış ise yüzde 8,41 olarak kaydedildi. Bu verilere göre ana gruplar bazında aylık enflasyonu en yüksek grup gıda oldu. Şubat'ta karnabaharın fiyatı yüzde 88,51, kabak yüzde 79,11, domates yüzde 53,51 arttı.
ÜRETİCİ ENFLASYONU 3 HANELİ RAKAMLARA ULAŞTI
Öte yandan TÜİK'in açıkladığı yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) 27 yılın rekorunu kırarak, yıllık yüzde 105,01, aylık yüzde 7,22 arttı. En yüksek artış ise yüzde 200'le enerji grubunda oldu.
BAKANIN HESABI TUTMADI
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati 11 Şubat'ta yaptığı açıklamada, "Enflasyonun nisana kadar yüzde 50'nin altında bir seviyede zirve yapmasını bekliyoruz" demişti. Şubat sonunda başlayan Rusya-Ukrayna savaşının etkisi henüz enflasyona yansımadı. Savaş ve yaptırımların yansımaları mart enflasyonunda görülecek.
BEKLENTİ NE YÖNDEYDİ?
AA Finans'ın beklenti anketine katılan ekonomistler, TÜFE'nin şubatta yüzde 4,14 artmasını bekliyordu. Ekonomistlerin şubat ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 4,14) göre bir önceki ay yüzde 48,69 olan yıllık enflasyonun yüzde 53,45'e yükseleceği hesaplanıyordu.
EN FAZLA ULAŞTIRMA VE EV EŞYASI ZAMLANDI
Yıllık en düşük artış yüzde 11,89 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 22,24 ile eğitim, yüzde 26,87 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 32,86 ile sağlık oldu.
Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 75,75 ile ulaştırma, yüzde 64,83 ile ev eşyası, yüzde 64,47 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
AYLIK FİYAT DEĞİŞİMLERİ
Ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı şubat ayında en az artış gösteren ana gruplar yüzde 0,30 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 0,44 ile alkollü içecekler ve tütün ve yüzde 1,49 ile konut oldu. Buna karşılık, 2022 yılı Şubat ayında artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 8,41 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 7,00 ile ev eşyası, yüzde 6,39 ile sağlık oldu.
SEPETTEKİ 332 ÜRÜNÜ FİYATI ZAMLANDI
Şubat 2022'de, endekste kapsanan 409 maddeden, 53 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 24 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 332 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de şubatta bir önceki aya göre yüzde 3,87, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 11,65, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 47,01 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 24,54 artış gerçekleşti.
ÜRETİCİ ENFLASYONU KONTROLDEN ÇIKTI
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise şubatta bir önceki aya göre yüzde 7,22, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 18,43, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 105,01 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 56,83 artış gösterdi.
Sanayinin dört ana sektöründen imalat endeksi yıllık yüzde 97,86 arttı
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 98,70, imalatta yüzde 97,86, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 202,51 ve su temininde yüzde 33,73 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 115,13, dayanıklı tüketim malında yüzde 69,20, dayanıksız tüketim malında yüzde 70,00, enerjide yüzde 188,47 ve sermaye malında yüzde 71,90 artış olarak gerçekleşti.
Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 6,39, imalatta yüzde 5,60, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 24,66 ve su temininde yüzde 7,37 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında yüzde 5,33, dayanıklı tüketim malında yüzde 7,66, dayanıksız tüketim malında yüzde 5,38, enerjide yüzde 19,98 ve sermaye malında yüzde 4,79 artış olarak gerçekleşti.
Yıllık Yİ-ÜFE'ye göre 20 alt sektör daha düşük, 9 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi
Yıllık en düşük artış yüzde 33,73 ile su ve suyun arıtılması ve dağıtılması, yüzde 34,41 ile giyim eşyası, yüzde 37,68 ile temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık ham petrol ve doğal gaz yüzde 213,67, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı yüzde 202,51 ve kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 198,88 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Aylık Yİ-ÜFE'ye göre 18 alt sektör daha düşük, 11 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi
Aylık en düşük artış; yüzde 1,20 ile tütün ürünleri, yüzde 2,82 ile giyim eşyası, yüzde 2,90 ile bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı yüzde 24,66, ham petrol ve doğal gaz yüzde 20,52 ve temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 17,63 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu. / DUVAR