İşlem hacmi 170 milyar doları bulan Türkiye kripto piyasasında transfer kuralları değişti. Artık 15 bin lira ve üzerindeki kripto para transferleri çok daha sıkı takip edilecek. Yönetmelik gereği yeni dönemde kripto varlık işlemlerinde gönderenin isim, ticaret siciline kayıtlı kişinin unvanı, diğer tüzel kişiler ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin tam adı, cüzdan adresi alınacak. Uygulama, 15 bin liranın üzerindeki tüm işlemlerde zorunlu, altındaki işlemlerde ise isteğe bağlı olacak. Karar, 25 Aralık 2024’te Resmi Gazete’de yayımlanan suç gelirlerinin aklanması ve terör finansmanının önlenmesine dair tedbirler hakkında yönetmelik kapsamında duyurulmuş ve uygulamaya 2 ay sonra geçileceği belirtilmişti. Söz konusu süre önceki gün itibariyle doldu. Eğer cüzdan adresi bulunmuyorsa, işlemle ilgili referans numarası, adres veya doğum yeri, vatandaşlık numarası, müşteri numarası, pasaport numarası ya da vergi kimlik numarası gibi bilgilerin en az birine yer verilmesi gerekecek. Doğruluğu ayrıca teyit edilecek ve bu bilgi sayesinde gönderen daha kolay belirlenebilecek. Herhangi bir kripto varlık hizmet sağlayıcı nezdinde kayıtlı olmayan bir cüzdan adresine gönderilen veya böyle bir adresten alınan kripto varlık transferlerinde de transfere taraf olan müşteriden, bu bilgilerden en az birine ilişkin beyan alınacak.

BİLDİRİM YAPILMAZSA DONDURULACAK

Kripto para şirketleri yatırımcılarına yaptıkları duyuruda konu ile ilgili bilgi aktarıp kimlik doğrulama sürecinin tamamlanmasını istedi. Aksi durumda açık pozisyonların kapatılması ve hesap üzerinde uygulanacak kısıtlama sebebiyle doğabilecek doğrudan veya dolaylı hiçbir zarardan şirketlerin sorumlu tutulamayacağı ifade edildi. Kimlik bildirimi yapılmadan işlemlerin gerçekleşmeyeceğini öğrenen yatırımcılar ise işlem yaptıkları şirketler üzerinden hızla kimlik doğrulama telaşına girdik. Yoğunluk nedeniyle dün iç piyasada önceki günlere göre daha sığ bir piyasa ile karşılaştık. İşlem hacimlerinde ufak çaplı düşüşler gözlendi. Bazı şirketlerin ise telefonları kilitlendi. Şirket yetkilileri Karar Ekonomi’ye yaptıkları açıklamada aslında 2 aylık bir süre içerisinde yüzde 70’lere varan kimlik doğrulama işlemi yaptıklarını söylediler. Yetkililer, “Bu değişikliklerle birlikte, Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları finansal kuruluş olarak tanımlanmış olup, kimlik doğrulama süreçleri ilgili Yönetmelik ve Tebliğ’deki maddelere uygun şekilde güncellendi. Bizler de son iki aydır yoğun bir mesai harcayarak kimlik doğrulaması yapmalarını talep ettik yatırımcılardan. Ancak yine de son dakikaya kadar kimlik doğrulaması yapmayanlar var. En kısa sürede onların da doğrulama işlemini gerçekleştirip zarar etmemelerini sağlama gayreti içindeyiz” bilgisini paylaştılar.

İŞLEM HACİMLERİ YÜKSELİYOR

Küresel para sisteminin değişim arayışları ile ortaya çıkan kripto para dünyasında işlem hacimleri ve piyasa değerleri hızla artıyor. Sabit kripto para piyasa değeri de 200 milyar doları aştı. Dünya genelinde CoinMarketCap’in verilerine göre Bitcoin, Ethereum, XRP, Bitcoin Cash başta olmak üzere 21 bin 58’in üzerinde kripto para bulunuyor. Başlangıçta özellikle genç yatırımcıların tercih ettiği şimdilerde ise şirketlerin ve devletlerin de yatırım yaptığı yeni düzen yatırım aracına ilginin artmasında jeopolitik riskler ve dünya ekonomisinin gidişatında yaşanan ekonomik savaşlar etkili oldu. Kripto para kullanımında Türkiye’de dünya sıralamasında ilk 5’te yer alıyor. İşlem hacmi açısından Türkiye 170 milyar doları aşan hacmiyle ABD, Hindistan ve Birleşik Krallık’ın ardından dünyada 4. sırada. İşlem hacimlerinin ve yatırımcı sayısının hızla yukarıya taşındığı bu piyasada ülkeler kendi yasal zeminlerini de bir bir hazırlayıp uygulamaya koyuyor.

YATIRIMCI PARASINI BİR ANDA KAYBEDEBİLİYOR

Yasal zeminlerin oluşması piyasaya güven açısından da önem arz ediyor. Ülkeler ve büyük şirketler her ne kadar güvenli liman olarak altına yatırım yapsa da son dönemde kripto para yatırımı da öne çıkıyor. Ancak güven konusunda halen eksikliklerin olduğu piyasada yatırımcılar bir anda milyonlarca dolar para kaybedebiliyor. Bunun en son örneğini geçtiğimiz günlerde Bybit borsasında 1,5 milyar dolarlık dev büyüklükte kripto hırsızlığı ile gördük. Kripto dünyası da gerek bu gelişmeler gerekse Trump yönetiminin gümrük tarifeleriyle küresel ticarette yeni bir belirsizlik dalgası yaratmasının etkisiyle sarsıldı. Bitcoin, son üç ayın en düşük seviyesini test ederek 86 bin dolar seviyesine kadar geriledi. Sert düşüşün ardından dün bir miktar toparlansa da hala 90 bin lira 88 bin dolar arasında işlem görüyor. Yatırımcıların riskten kaçınma eğilimi, altcoinlerde daha sert kayıplara yol açarken, Ethereum yüzde 11’den fazla düşüşle 2,300 dolar seviyelerine kadar geriledi ve dün itibariyle yeniden 2 bin 465 dolar seviyelerine çıktı. 21 Ekim 2021’de ise 4 bin 366 dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesini görmüştü. Beklentilerin aksine, Trump yönetiminden kripto dostu düzenlemeler konusunda somut adımlar henüz atmaması da, yatırımcı duyarlılığını zayıflatarak Bitcoin ETF’lerinden büyük fon çıkışlarına neden oldu. Tüm bu gelişmeler, kripto piyasalarında yılbaşındaki iyimser havanın yerini temkinli bir bekleyişe bırakmasına yol açtı. Analistler ise altın, bitcoin gibi rezerv varlıkların mutlak surette portföylerde yer almaya devam etmesi gerektiğini düşünüyor. Altında çok uzun bir süredir hedeflenen 3 bin dolar seviyesinin artık kıyısında olunduğuna dikkat çekilen raporlarda da bitcoin için 125-130 bin dolar seviyesi yukarıda bir durak olarak görülüyor. Sahne sırası bekleyen gümüşte patlayıcı hareketin ise 35 dolar seviyesinin geçilmesi ile başlayacağı kaydediliyor. / Karar Gazetesi