İran devlet televizyonunda açıklamalarda bulunan Ruhani, “Artık 6 devletle 1 anlaşma yerine 5 devletle 1 anlaşmaya sahibiz” dedi. ABD Başkanı Donald Trump’ı İran’a karşı “psikolojik bir savaş” düzenlemekle suçlayan Ruhani, “Trump’ın bu savaşı kazanmasına izin vermeyeceklerini” söyledi.

Ruhani, İran Atom Enerjisi Kurumu’na “Endüstriyel seviyede uranyum zenginleştirme çalışmalarına başlamaya hazır olun” emri verdi. Ruhani “Birkaç hafta bekleyip müttefiklerimizle ve anlaşmanın taraflarıyla görüşeceğiz. Her şey ulusal çıkarlarımıza bağlı” diye konuştu.

MACRON: ÜZÜNTÜYLE KARŞILADIK

Anlaşmanın taraflarından olan Fransa’nın Cumhurbaşkanı Emanuel Macron, ABD Başkanı Donald Trump’ın kararından üzüntü duyduklarını açıkladı. Macron Twitter mesajında, “Fransa Almanya ve İngiltere ABD’nin anlaşmadan çekilmesini üzüntüyle karşılıyor. Nükleer silahsızlanma rejimi tehlike altında” ifadelerine yer verdi.

Macron, Fransa ve Avrupalı müttefiklerinin görevinin İran nükleer anlaşmasını kurtarmak olduğunu belirtti.

MOGHERİNİ: AB ANLAŞMAYI KORUMAKTA KARARLI

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Roma’da yaptığı açıklamada AB’nin anlaşmayı “koruma konusunda kararlı” olduğunu kaydetti. İngiltere Başbakanı Theresa May de, anlaşmaya bağlı olduklarını söyledi.

Almanya’nın Avrupa ile İlişkilerden Sorumlu Devlet Bakanı Michael Roth, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada “Washington’dan iyi haber gelmedi. Şimdi biz Avrupalılar, kurtarılacak şeyleri kurtarmak durumundayız” ifadelerini kullandı.

İSRAİL: YENİ BİR DÖNEMİN BAŞLANGICI

İsrail’in BM Büyükelçisi Danny Danon ise Trump’ın kararını “tarihi” olarak niteledi ve “Orta Doğu’ya güvenlik ve istikrar getirecek yeni bir dönemin başlangıcının habercisi. Terörü destekleyen ve istikrarsızlığı körükleyen bu rejime karşı oluşturulacak birleşik bir hareket, bölgemizi ve tüm uluslararası topluluğu tehdit eden İran saldırganlığına bir son verecektir” dedi.

KALIN: ÇATIŞMALARA SEBEP OLACAK BİR KARAR

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da Twitter hesabından açıklama yaptı. Kararın çatışmalara neden olabileceğini belirten Kalın, “ABD’nin nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmesi, istikrarsızlığa ve yeni çatışmalara sebep olacak bir karardır.  Çok taraflı anlaşma, diğer ülkelerle devam edecektir. Türkiye, nükleer silahların her türüne karşı olan kararlı tutumunu sürdürecektir” ifadelerini kullandı.

NE OLMUŞTU?

İran ile ABD, Çin, Rusya, Almanya, Fransa ve İngiltere; nükleer faaliyetlerini sınırlandırması karşılığında İran’a yönelik ekonomik yaptırımların kaldırılması konusunda anlaşmıştı.

Resmi adı Ortak Kapsamlı Eylem Planı olan ve 2015 yılında imzalanan ile İran, uranyum zenginleştirdiği santrifüjleri azaltma taahhüdünde bulunuyor. Anlaşma koşulları İran’ın uranyum zenginleştirmeyi büyük anlamda azaltması ve nükleer silah yapmaya yetecek düzeye çıkarmamasını öngörüyor.

Anlaşmadan sonra İran’ın Natanz ve Fordo tesislerindeki santrifüj sayısı azaltıldı ve tonlarca az zenginleştirilmiş uranyum Rusya’ya gönderildi. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’ndan denetçiler İran’ın nükleer tesislerinde teftiş yapma yetkisine sahip.

(Kaynak: BBC Türkçe/Deutsche Welle Türkçe)