Referandumun hemen ardından uyum yasalarıyla ilgili Adalet Bakanlığı’nda çalışma başladı. Anayasanın değişen maddelerine uyumlu olarak 7 kanundaki 144 maddede düzenlemeye gidilecek. Öncelik Cumhurbaşkanlığı Seçimi Kanunu’nda olacak. Cumhurbaşkanı seçilenin partisi ile ilişiğinin kesileceğine ilişkin düzenlemeye uyum için Kanun’daki “Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer” hükmü çıkarılacak. Bunun yanı sıra Milletvekili Seçimi Kanunu, Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun, Siyasi Partiler Kanunu, HSYK Kanunu, Uyuşmazlık Mahkemesi Kanunu ve Askeri Ceza Kanunu’nda değişiklik yapılacak.
MHP’DEN TAM DESTEK
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli son grup toplantısında, uyum yasaları konusunda destek vereceklerini, bunun için bir çalışma başlattıklarını duyurdu. Bu konu Başbakan Binali Yıldırım ile yapılan özel görüşmede de teyit edildi. Uyum yasaları konusunda aykırı konular olursa bunlar da karşılıklı görüşme ve istişarelerle giderilecek.
UYUM YASALARI İLE SINIRLI KALMAYACAK
Değişikliklerin sadece uyum yasaları ile sınırlı kalması beklenmiyor. Seçim barajı başta olmak üzere dar ya da daraltılmış bölge seçim sistemleri ve milletvekillerinin ön seçimle belirlenmesi gibi değişiklikler de masada. Henüz çalışmalar tamamlanmadı ama AK Parti ve MHP bu konularda da referandum sürecindeki gibi birlikte yol alacak görünüyor. CHP ve HDP’de ise duruşlar farklı.
CHP’DEN UYUM YASALARINDA ANAYASA TAVRI
CHP, uyum yasalarıyla ilgili tavrını PM ve MYK toplantılarında netleştirdi. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, “Uyum yasalarında Meclis’te olacağız ama sert muhalefet yapacağız. Anayasa değişikliği sürecinde Komisyon ve Genel Kurul’da tavrımız neyse uyum yasalarında da tavrımız aynı olacak” dedi.
BARAJIN DÜŞÜRÜLMESİNİN ŞEREFİNİ AKP’YE BIRAKMAYIZ
Uyum yasaları ile “demokratikleşme yasaları”nı birbirinden ayırmak gerektiğine işaret eden Özel, barajın düşürülmesi gibi konularda ise alacakları tutumu şöyle anlattı:
“Biz bugüne kadar defalarca barajın düşürülmesini önerdik. Ama hepsini AKP reddetti. Bu bir uyum yasası da değil. Böyle bir düzenleme gelirse bunun şerefini de AKP’ye bırakacak değiliz. Bugün MHP barajın düşürülmesine muhtaç hale gelmiş, AKP’nin başka hesapları var. Bunları hatırlatmak için görüşmelerde oluruz. Ama bizim geçmişimizle uyumlu tutumumuz AKP ve MHP ile uzlaşma anlamına gelmez. Tersine onlar barajın düşürülmesi konusunda bizlerle uzlaşmış olur. Sonuçta bunu öneren parti biziz.”
MHP İÇİN BARAJ KALDIRILMALI
Uyum yasaları HDP’nin de gündeminde. İçeriğini bilmeden olumlu ya da olumsuz bir görüş bildirmenin doğru olmadığını söyleyen HDP Grup Başkanvekili Ahmet Yıldırım, ama ilkesel olarak “evrensel hukuk ilkeleri, insani değer yargıları ve 80 milyonun ihtiyaçlarını karşılayacak” çalışmaların yanında olduklarını söyledi. Seçim barajının tamamen kaldırılmasından yana olduklarını söyleyen Yıldırım, “Ama biz bunun kaldırılmasını kendimiz için istemiyoruz. Bizim öyle bir sorunumuz yok. Ama MHP için, Saadet Partisi için, BBP için, demokratik katılımın arttırılması için istiyoruz” dedi.
‘HAZIR PAKETLE UZLAŞMA OLMAZ’
Uyum yasaları ve beraberinde gelmesi beklenen yasalar konusunda kapıları kapatmayan HDP’nin uzlaşma içinse şartları var. Yıldırım bu konuda şunları söyledi:
“Biz getirilen düzenlemelerin içeriğinin demokratik olup olmadığına, demokratik katılımı arttırıp artırmadığına, bütün farkılıkları ve zenginlikleriyle birlikte 80 milyonu kapsayıp kapsamadığına bakarız. Bir partinin dayatmasını da kabul etmeyiz. Önümüze bir kere taslakla gelmesinler. Uzlaşma ortaya bir paket koymadan ülkenin hassasiyetleri ve beklentileri doğrultusunda tüm partilerin görüş ve önerileri alınarak olur.”
SAADET VE BBP BARAJIN SIFIRLANMSINI İSTİYOR
Uyum yasaları ile birlikte gündeme gelmesi beklenen siyasi partiler ve seçim kanunundaki değişiklikler Meclis dışındaki partilerin de yakın takibinde. Saadet Partisi ve BBP hem seçim barajının sıfırlanmasını hem de siyasi partiler kanununda değişiklik istiyor. / Duvar