Araştırmaya göre katılımcıların yüzde 43,7’si “evet” demek istediğini ifade ederken; yüzde 45,7’si “hayır” diyeceğini söyledi. Katılımcıların yüzde 10,6’sı ise “kararsız” olduğunu belirtti. Kararsızlar bilimsel yöntemle ağırlıklarına göre dağıtıldığında, “evet” diyenlerin oranı yüzde 48,9, “hayır” diyenlerin oranı ise yüzde 51,1 olarak belirlendi.
Sandığa katılmama oranının yüzde 16 civarında seyrettiğini belirten Gezici Araştırma Merkezi Genel Müdürü Murat Gezici, “Referandum sonucunda kararsızların tercihi ve sandığa gitmeyenlerin oranı belirleyici olacak. Sandığa katılım yüksek olursa, ‘hayır’ çıkma olasılığı yükselir, aksi takdirde ‘evet’ çıkma olasılığı yüksek” dedi.
HER 3 MHP’LİDEN 2’Sİ ‘HAYIR’ DİYOR
Referanduma sandığa gitmeyeceğini ifade edenlerin çoğunlukla CHP, HDP ve Saadet Partisi seçmeni olduğunu gözlemlediklerini anlatan Gezici, AKP’ye oy verenlerin yüzde 82,3’ünün “evet”, yüzde 7,8’inin “hayır” demek istediğini, yüzde 9,9’unun kararsız olduğunu belirterek, “CHP’ye oy verenlerin yüzde 3,8’i ‘evet’, yüzde 93,1’i ‘hayır’ derken, yüzde 3,1’i kararsız durumda.
MHP’ye oy verenlerin yüzde 16,7’si ‘evet’, yüzde 64,4’ü ‘hayır’ demek istiyor. Partiler arasında yüzde 18,9’la en çok kararsız kitle bulunan parti MHP. MHP’nin her 5 seçmeninden birisi kararsız. Burada MHP Genel Başkanı Sayın Devlet Bahçeli’nin de önemli bir rolü bulunuyor. Araştırmaya katılanların yüzde 40,7’si anayasa değişikliğine ilişkin tutumuyla ilgili Bahçeli’yi desteklediklerini, yüzde 48,5’i ise desteklemediğini ifade etti.
HDP’ye oy verenlerin ise yüzde 9,1’i ‘evet’, yüzde 89,3’ü ‘hayır’ diyeceğini belirtti. HDP’deki kararsızların oranı ise yüzde 1,6” dedi. Araştırmaya göre Türkiye’deki gençlerin çoğunluğunun ‘hayır’ dediği görülüyor.
AKP seçmenin içerisinde gelir durumu ve eğitim seviyesi artıkça “hayır” oranlarının artığı göze çarpıyor. AKP seçmeninin içindeki her 2 kararsız seçmenden birisi üniversite mezunu. Halk anketlere cevap vermekten çekiniyor, kendisini gizlemek için “kararsızım” cevabını veriyor. AKP’ye oy veren seçmenlerin yüzde 35’i ekonomik durumlarının Türkiye ortalamasının üzerinde olmasına rağmen yaşanan ekonomik sıkıntılardan dolayı yaşam standartlarının düşmesinden hoşnutsuz ve referandumu bir anlamda güven oylaması olarak değerlendiriyor.
HALKIN YÜZDE 62,2’Sİ “EVET” ÇIKACAĞINA İNANIYOR
Araştırmada, katılımcıların referandum sonuçlarıyla ilgili ne düşündüğü de sorgulandı. Katılımcıların yüzde 62,2’si sonucun “evet” yönünde olduğunu düşünürken, yüzde 27,5’i “hayır çıkar” dedi. “Evet” oyu vermek isteyenlerin yüzde 93’ü evet çıkacağını ifade ederken, yüzde 2,1’i “hayır” çıkacağını düşündüğünü söyledi. “Hayır” oyu vereceklerin yüzde 32,1’i sonucun “evet”, yüzde 55,7’si ise “hayır” yönünde sonuçlanacağı görüşünü belirtti.
Halkın anayasa değişikliğini doğru bulup bulmaması ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde ise halkın yüzde 38,1’i doğru bulurken, yüzde 13,3’ü kısmen doğru bulduğunu, yüzde 38,4’ü ise doğru bulmadığını ifade etti.
DEĞİŞİKLİK HAKKINDA BİLGİ SAHİBİ OLMAYANLAR HALA ÇOK FAZLA
Araştırmaya katılan halkın TBMM’de tartışılan anayasa değişikliğinin içeriği hakkında bir bilgiye sahip olup olmadığı da sorgulandı. Katılımcıların yüzde 56,9’u yeni anayasa değişikliğiyle ilgili “bilgi sahibi olduğunu” ifade ederken, yüzde 44,1’i anayasa değişikliği hakkında “bir fikri olmadığını” bildirdi. Katılımcıların siyaseten kendilerini konumlandırdığı yere göre de tercihleri belirlendi.
Kendisini “demokrat” olarak tanımlayanların yüzde 30,4’ü referandumda “evet” demek istediğini ifade ederken,yüzde 61,3’ü “hayır” diyeceğini belirtti. Muhafazakârların yüzde 77,5’i “evet”, yüzde 13,4’ü “hayır” demek istediğini söylerken, Türk milliyetçisi olarak kendisini tanımlayanların yüzde 53,1’i “evet”, yüzde 35,2’si “hayır” diyeceğini belirtti.
NEDEN ‘EVET’, NEDEN ‘HAYIR’?
Araştırmaya katılanlar, “neden evet” sorusuna, yüzde 24,3’le “Daha güçlü Türkiye için”, yüzde 18,1 ile de “Ülkenin bekası için” cevabını verdi. Hayır diyenlerin yüzde 16,1’i “Demokrasiye zarar vereceğini düşündüğü için”, yüzde 14,3’ü ise “Yetkilerin tek kişi elinde toplanmaması için” “hayır” diyeceklerini belirtti. / Evrensel