11.09: Saldırıya katılan ülkelerden Fransa, Duma’daki kimyasal saldırıya dair kanıtların bulunduğu belirtilen ‘gizli’ ulusal istihbarat raporunu açıkladı. Buna göre, Fransız istihbaratı Duma’da yaşanan olay sonrası yayımlanan tanıklıkların, fotoğrafların ve videoların ‘büyük kısmının sahte olmadığına ve yeni olduğuna yüksek bir güven duyuyor.’ Raporda, Suriye askeri yetkililerinin Duma’da klor içeren kimyasal silahların kullanılmasını koordine ettiği savunuluyor.
İŞÇİ PARTİSİ LİDERİ CORBYN: HUKUKEN SORUNLU
10.52: Suriye’ye düzenlenen hava saldırılarına katılan İngiltere’de muhalefetten eleştiri geldi. İngiliz İşçi Partisi’nin lideri Jeremy Corbyn, saldırının ‘hukuki olarak sorgulanabilir’ olduğunu söyledi Başbakan Theresa May’in ‘Donald Trump’ın peşine takılmak yerine parlamento onayı almış olması gerektiğini’ söyledi. İngiltere’nin Washington’dan talimat alıp askeri personelini tehlikeye atmaması gerektiğini belirten Corbyn, “Bombalar hayat kurtarmaz veya barış getirmez” dedi.
PUTİN: KINIYORUZ, YIKICI ETKİ YARATACAK
10.47: Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den ilk açıklama geldi. Putin ‘saldırıyı en sert biçimde kınadıklarını’ vurguladı.
Saldırıyı terörle mücadele ön safta yer alan egemen bir devlete yönelik saldırganlık eylemi olarak niteleyen Putin, saldırının tüm uluslararası ilişkiler sistemi üzerinde yıkıcı etki yaratacağının altını çizdi.
HAMANEY: SUÇ İŞLENDİ
10.16: İran’ın Ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney: Fransa, İngiltere ve ABD hiçbir kazanım elde edemeyecek. Suriye’ye saldırı bir suç ve ABD, İngiltere ve Fransa’nın liderleri suçlu.
ESAD’DAN İLK GÖRÜNTÜ
09.16: Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın bu sabah işe giderken göründüğü bir video yayımlandı.
Suriye Devlet Başkanlığı’nın sosyal medya hesaplarından yayımlanan sekiz saniyelik görüntüde, Esad takım elbiseleri ve iş çantası ile bir binaya girerken görülüyor.
TÜRKİYE DIŞİŞLERİ’NDEN DESTEK
08.53: Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan açıklamada, operasyona Türkiye’nin bakışı şöyle özetlendi: “Bu operasyonu memnuniyetle karşılıyoruz. Operasyon tüm insanlığın vicdanına tercüman olmuştur."
SURİYE DIŞİŞLERİ: KARARLILIĞIMIZ DEĞİŞMEYECEK
08.29: Suriye Dışişleri’nden yapılan açıklamada, “Batı saldırısının Suriye ordusunun militanlarla savaşta kararlılığını hiçbir şekilde etkilemeyeceği” belirtildi; “Suriye ordusunun ülkenin her köşesinde güvenlik ve istikrarı sağlamaya kararlı olduğu” vurgusu yapıldı.
Reuters, Şam’da protesto gösterisi düzenleyen Suriyelilerin fotoğraflarını geçti.
İSRAİL: iRAN’A SİNYAL
08.06: İsrailli bakan Yoav Gallant, saldırının İran’a güçlü bir sinyal olduğunu söyledi.
İRAN: SONUÇLARINDAN ABD VE MÜTTEFİKLERİ SORUMLU
07.39: İran Dışiişleri Bakanlığı, ‘saldırının açık bir uluslararası hukuk ihlali olduğunu ve Suriye’nin egemenliğini ihlal ettiğini’ belirten bir açıklama yayınladı.
İran, saldırıyı güçlü bir biçimde kınadıklarını açıkladı; ‘saldırının sonuçlarından ABD ve mütetfiklerinin sorumlu olduğunu’ belirtti.
RUSYA’DAN İLK AÇIKLAMA
05.53: Rus Dışişleri’nden açıklama geldi: Suriye’nin başkenti, ülkenin tam da barışçıl bir gelecek için şansı olduğu bir zamanda vuruldu. Bunda Batı medyasının da sorumluluğu var.
Rusya Savunma Bakanlığı ise atılan füzelerin hiçbirinin Rus hava savunma sistemlerinin Tartus ve Hmeymim’i koruduğu bölgeyi hedef almadığını söyledi.
05.53: Rusya’nın ABD Büyükelçisi Antonov “Bu tür adımlar sonuçsuz kalmayacak” dedi. Antonov, Trump’ın kimyasal saldırıdan Rusya’yı da sorumlu tuttuğu yönündeki açıklamasına ‘kabul edilemez’ dedi.
ŞAM: ULUSLARARASI HUKUKUN İHLALİ
05.28: Suriye Devlet televizyonundan yapılan açıklamada “Üçlü saldırganlık uluslararası hukukun açık bir ihlali” denildi, ‘saldırının başarısız olacağı ve Suriye’deki terörist maşaları kurtaramayacağı’ belirtildi.
ESAD YANLISI YETKİLİ: BİTTİYSE SINIRLI SALDIRI…
05.12: Reuters’a konuşan Esad yanlısı yetkili, “Eğer saldırılar bittiyse, bunu sınırlı bir müdahale olarak göreceklerini’ söyledi.
ABD GENELKURMAY BAŞKANI: ŞU AN İÇİN BİTTİ, RUSYA’YA HEDEFLERİ SÖYLEMEDİK.
05.04: ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, hedeflere dair bilgi verdi. ‘Suriye yönetiminin kimyasal silah programıyla doğrudan ilişkili yerlerin hedef alındığını’ belirten Dunford, ilk olarak bir kimyasal silah araştırma tesisinin vurulduğunu, diğer hedeflerden birinin kimyasal silah depolama tesisi olduğunu söyledi. Dunford, saatler 05.11’i gösterdiğinde bu hava saldırısı dalgasının son bulduğunu ilan etti.
Dunford, Suriye yönetiminin hava savunma sistemlerinin yanıt verdiğinden haberdar olmadığını, hedefleri Rusya’ya önceden bildirmediklerini belirtti.
ABD SAVUNMA BAKANI: TEK SEFERLİK
05.02: ABD Savunma Bakanı James Mattis’ten açıklama… Mattis hava saldırılarının ‘Suriye hükümetini hedef aldığını’ söyledi; sivil ölümlerden kaçınmaya çalıştıklarını belirtti. Mattis, “Saldırılar tek seferlik ve Esad’a güçlü bir sinyal göndermeyi amaçlıyor” dedi. Mattis şu an için ek saldırı planlanmadığını söyledi.
’13 FÜZE DÜŞÜRÜLDÜ’
05.02: Suriye devlet televizyonu, 13 füzenin hava savunma sistemleri tarafından düşürüldüğünü duyurdu.
‘SURİYE YÖNETİMİ BU TESİSLERİ BOŞALTMIŞTI’
04.46: Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Şam yönetiminin vurulan askeri tesisleri ve havalimanlarını bu hafta başında boşalttığını açıkladı.
Reuters’a konuşan üst düzey bir Esad yanlısı yetkili de, vurulan üsleri Rusya’nın uyarısıyla boşalttıklarını söyledi.
İNGİLTERE HANGİ SİLAHLARI KULLANDI?
04.40: İngiltere Savunma Bakanlığı, nerelerin hangi silahlarla vurulduğunu açıkladı. Buna göre, saldırıya İngiltere’ye ait dört adet RAF Tornado jeti katıldı; Humusun’un 24 kilometre batısında, Suriye yönetiminin kimyasal silahla ilgili maddeleri tuttuğu iddia edilen bir askeri tesise shadow füzeleri atıldı.
FRANSA DA AÇIKLADI
04.27: Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da saldırıya katıldıklarını açıkladı. Macron,
‘BİRDEN FAZLA HEDEF VURULDU’
04.19: Reuters’a konuşan bir Amerikalı yetkili, Suriye’den birden fazla hedefin vurulduğunu, Tomahawk füzelerinin kullanıldığını söyledi.
04.19: Suriye devlet televizyonu, ordunun hava saldırılarına füze savunma sistemleriyle yanıt verdiğini duyurdu.
İNGİLTERE’DEN İLK AÇIKLAMA: REJİM DEĞİŞİKLİĞİ DEĞİL
04.16: İngiltere Başbakanı Theresa May, İngiliz Silahlı Kuvvetleri’ne ‘koordineli ve hedefli saldırı emri verdiğini’, amaçlarının ‘Suriye rejiminin kimyasal silah kapasitesini azaltmak olduğunu’ açıkladı. May, düzenledikleri saldırının iç savaşa müdahale veya rejim değişikliği amacı taşımadığını söyledi; saldırının ‘gerilimi tırmandırmayacak türden, sınırlı bir adım’ olduğunu savundu. May, “Kimyasal silahların kullanılmasının normalleşmesine izin veremeyiz” dedi.
İLK SALDIRI 4.10’DA
04.10: Trump’ın televizyondan yayımlanan konuşmasının bitmesiyle eş zamanlı olarak Şam’dan patlama sesleri gelmeye başladı. Görgü tanıkalrı, kentin doğusundan duman yükseldiğini duyurdu.
TRUMP İLAN ETTİ
04.02: Trump, Suriye’deki ‘kimyasal silah tesislerine hedefli saldırı emri verdiğini’ ilan etti. ABD Başkanı, saldırıya İngiltere ve Fransa’nın da katıldığını söyledi; Duma’daki kimyasal saldırı için Beşar Esad yönetimini suçlayarak “Bunlar bir canavarın işlediği suçlar” dedi. Trump, düzenledikleri saldırının ‘Rusya’nın kimyasal silah kullanımını önleyememesinin doğrudan bir sonucu’ olduğu belirtti.
ABD Başkanı, ABD’nin Suriye’de kalıcı bir varlık amacının olmadığını da söyledi.
03.52: Trump yönetimine yakın Fox News’a konuşan Amerikalı bir yetkili, ‘ABD’nin Suriye’yi vurmaya karar verdiğini’ söyledi.
03.41: New York Times, Trump’ın kısa süre içinde Suriye konusunda açıklama yapacağını duyurdu.
3.36: Saldırının ilk sinyali, ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence’in Peru ziyaretindeki programını iptal etmesiyle geldi. Pence aniden oteline dönfü.