TBMM Genel Kurulu, depremden etkilenen 10 ilde olağanüstü hal (OHAL) ilan edilmesine ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı'nı görüşmek üzere, Meclis Başkanı Mustafa Şentop başkanlığında toplandı. Açılışta konuşan Şentop, "Vatanımız ve milletimiz tüm zamanların ve mekanların gördüğü en büyük felaketlerden birini yaşamaktadır. Devletimizin tüm kurumları, sivil toplum kuruluşlarımız ve milletimiz ilk andan itibaren felaket bölgesinde insanüstü bir gayretle çalışmaktadır. Adeta yerkürenin yıkımı manasına gelebilecek 7.7 ve 7.6 ölçeğinde iki büyük deprem ile sayısız artçı depremler, maalesef 10 ilimizde on binlerce vatandaşımızın ölümüne ve yaralanmasına neden olmuştur. 85 milyon olarak üzüntümüz kelimelerle ifade edilemez boyuttadır; acımız tarifsizdir. Gün, birlik, beraberlik ve dayanışma günüdür. Milletimizin karakterinin bir parçası olarak sabır ve vakarla bu zorluğun üstesinden gelme günüdür. Bölgede yardım bekleyenlere yetişme, destek olma, yaraları sarma günüdür. Hepimiz daha etkin ve verimli olmak için çalışmanın ve çözümün ortağı olmak zorundayız" dedi.
'CAN KAYBIMIZIN BU SAYIYI AŞMAMASINI TEMENNİ EDİYORUZ'
Genel Kurul açılışında depremde hayatını kaybedenler için 1 dakikalık saygı duruşundu bulunuldu. Ardından Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, hükümet adına konuşma yaptı. Oktay, Türkiye'nin 6 Şubat Pazartesi günü saat 04.17'de Kahramanmaraş Pazarcık'ta 7.7 büyüklüğünde ve aynı gün saat 13.24'te Kahramanmaraş Elbistan'da 7.6 büyüklüğünde meydana gelen depremlerle sarsıldığını hatırlattı. Yaklaşık 110 bin kilometrekare alanı etkileyen bu depremlerin çok sayıda can kaybına ve yaralanmalara neden olduğunu belirten Oktay, "Deprem yaklaşık 110 bin kilometrekare alanı etkilemiştir. Bu değer Avrupa'da birçok ülkenin yüz ölçümü kadar veya ondan daha büyüktür. Bu deprem Anadolu coğrafyasının son 2 bin yıllık tarihçesinde 1668 büyük Anadolu depremi ve 1939 Erzincan depreminden sonra meydana gelen en büyük üçüncü depremidir. Bu depreme yakın 1939 Erzincan depreminde 33 bin can kaybı meydana gelmiştir. Erzincan depremine yakın büyüklükte olan bu son depremlerde can kaybımızın bu sayıyı aşmamasını temenni ediyoruz" diye konuştu.
'14 BİN 351 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ'
Depremde hayatını kaybedenlerle ilgili son rakamı da paylaşan Oktay, "Yaşadığımız bu büyük afette göçük veya yıkım sonucu an itibarıyla 14 bin 351 kişi hayatını kaybetmiş, 63 bin 794 kişi yaralanmıştır. Depremin ilk dakikalarından itibaren başta AFAD, TSK, jandarma, polis arama kurtarma personelleri olmak üzere ülkemizin tüm kapasitesi afet bölgesine sevk edilmiştir. 24 bin 727'si arama kurtarma personeli olmak üzere çeşitli kurumlarımız ve sivil toplum kuruluşlarından toplam 113 bin 318 personel ve gönüllü afet müdahale çalışmalarında bulunmaktadır. Ülke genelinden deprem bölgesine 1245 ambulans, 245 UMKE timi ve 5 uçak ambulans ile toplam 6 bin 572 sağlık personeli sahada hizmet vermektedir. Ayrıca 918 vinç, 421'i ekskavatör olmak üzere toplam 10 binin üzerinde iş makinesi sahada aktif çalışmaktadır" dedi.
'BÜTÇELERİMİZİ PLANLADIK, KURUMLARIMIZA TAHSİS EDİYORUZ'
Fuat Oktay, afet bölgesinde tüm çalışmaların kontrollü devam ettiğini belirterek, "Deprem bölgesinden diğer illerimize gitmek isteyen vatandaşlarımız için ilk etapta 1 milyon 100 bin kişilik geçici barınma imkanı da oluşturulmuştur. Bu kapsamda afet bölgesinden 27 bin 722 vatandaşımız tahliye edilmiştir. Deprem anından bu yana çalışmalarımız, adeta bir seferberlik halinde kesintisiz sürdürülmektedir. Depremden zarar gören vatandaşlarımız için bir yıl içinde tamamlayacağımız afet konutları ile vatandaşlarımıza yapacağımız ayni ve nakdi yardımlar, ilaç ve tıbbi malzeme, çadır, gıda gibi diğer afet ve acil durum faaliyetleri harcamalarına ilişkin bütçelerimizi planladık ve kurumlarımıza tahsis etmekteyiz" açıklamasında bulundu.
Depremden zarar gören her bir aileye acil ihtiyaçlarının karşılanması için ilk etapta 10 bin TL yardım verilmesini kararlaştırdıklarını belirten Oktay, "İlk etapta da 100 milyar TL kaynak ayrılmıştır. İhtiyaca göre bu destekler artarak devam edecektir. Yine deprem bölgesinde mücbir sebep hali ilan ettik ve bu kapsamda vatandaşlarımızın devlete ödemeleri gereken vergi ve prim yükümlülüklerinin ertelenmesine ilişkin düzenlemeleri de hızlıca tamamladık. Ayrıca bölgedeki vatandaşlarımızın ve işletmelerimizin bankalardan kullandıkları kredilerin geri ödemelerinin 6 ay sonraya kadar ertelenmesini sağladık" dedi.
'OLAĞANÜSTÜ TEDBİRLER ALINMALI'
OHAL'in gerekçelerini açıklayan Fuat Oktay, olağanüstü durumlar için olağanüstü tedbirler alınmasını gerektiğini belirterek, şunları söyledi:
"Olağanüstü bir yönetim düzeninin gerekli olduğu doğal afet, tehlikeli salgın hastalık ve kamu düzenini tehlike altına sokan yaygın şiddet vakaları gibi durumlarda başvurulan OHAL uygulamasında amaç; yaraların en hızlı şekilde sarılmasıdır. Acil ve hayati ihtiyaç malzemelerinin karşılanması, afet bölgesinde yıkılma riski olan binaların bulunduğu alanlara girişin sınırlandırılması, tehlike arz eden binaların yıkılması ve zaruri ihtiyaçların dağıtımının düzenlenmesi gibi zorunlu işler olağanüstü hal yönetimi ile kolaylıkla ve hızlıca sağlanabilecektir. Mülki idare amirleri, tedavi, kurtarma, yedirme, giydirme ve barındırma gibi işlerle bu gibi işlerin gerektirdiği acil satın almaları ve kiralamayı doğrudan yapabilecektir. Konaklama tesislerinin olağanüstü hal gereklerine göre kullanılabilmesi OHAL kapsamında mümkün olabilecektir. Daha önce ABD, Kanada ve Filipinler gibi pek çok ülkede doğal afetler sonrası OHAL ilan edilmiştir. Ülkemizde de OHAL, afetten etkilenen iller ile sınırlı tutularak Meclisimizin onayına sunulmuştur. Tek hedef, afet yönetimi sürecinde en çabuk ve en etkili şekilde, her anlamda insanımızın yardımına koşabilmektir. Yaraları en hızlı şekilde sarmak ve şehirlerimizi yeniden ihya etmek için olağanüstü hal durumunun hayati bir karar olduğuna inanıyorum. Yaşanan bu büyük afetin yaralarının sarılması için Yüce Meclisimizin OHAL ilanına destek vermek suretiyle milletimizin ve devletimizin yanında olacağına inancımız tamdır." / DHA