Çavuşoğlu, Rusya’nın vizeyi kaldırması konusunda çalışmalar yürütüldüğünü söyledi. Türkiye ile ABD arasındaki krizden yararlanmak isteyenler de, yardım etmek isteyenler de olduğunu belirten Çavuşoğlu, rahip Brunson’ın durumunda ise bir değişiklik olmadığını ifade etti.
Lavrov ise Suriye’de barışçıl çözüm arayışı içinde olduklarını anlatarak, “Suriye’de barışçıl çözüm arayışı içerisindeyiz. Ateşkes rejimi teröristleri kapsamıyor” dedi.
İki ismin ortak basın toplantısında öne çıkan açıklamalar şöyle:
Lavrov;
RUS TURİSTLER AKIN EDİYOR: Bizim ilişkilerimiz sürekli yükselişte. Ortak çabalarımıza ivme kazandıran iki ülke lideridir. Onlar çalışmalarımız koordine ediyor. Emin bir şekilde ticaret hacmimiz artmaktadır. Türk Akımı, Akkuyu Nükleer Santrali gibi büyük projelerimiz gerçekleşiyor. Seneye karşılıklı turizm yılımız olacak. Kültürel ilişkilerimiz de gelişiyor. Rus turistler Türk beldelerine akın ediyorlar. Galiba yeni bir rekoru kıracağız.
DÜNYADA BİR DÖNÜM NOKTASI YAŞIYORUZ: Bizim ortaklarımızın Rusya’ya karşı uygulanan yaptırımlara katılmamalarını olumlu değerlendiriyoruz. Modern dünyanın meselelerine nasıl baktığımızı Türk büyükelçilere yaptığım sunumda paylaştım. Dünyada bir dönüm noktası yaşıyoruz. İki kutuplu dünyadan çok kutuplu dünyaya geçiş yaşanıyor. Bu süreç objektif bir gerçektir. Bazıları yaptırımlarla, şantajla buna karşı koymaya çalışıyor. Hatta bazı Batılı partnerlerimiz diplomasi kültürünü yitirmiş gibiler. Ülkelerin içişlerine karışılmaması gerekiyor.
SURİYE ORDUSUNA DESTEK HAKKIMIZ VAR: Kısa bir süre evvel son terör gruplarına karşı nasıl mücadele ederiz ve İdlib’deki çatışmasızlık bölgesiyle ilgili görüş alış verişinde bulunduk. Balkanlar, Ukrayna, Dağlık Karabağ sorunlarını değerlendirdik. Bizim ülkelerimiz dış siyasetteki stratejik ortaklığın pekişmesi için adımlar atacaktır. Özellikle Nusra tarafından Suriye ordusu saldırılara maruz kalıyoruz. Rus Hmeymim üssü de buna maruz kalıyor. Suriye ordusu kendi toprağında, kendi bağımsızlığı uğruna mücadele ediyor, bizim de Suriye ordusuna destek sağlama hakkımız var. Obama rejiminden başlayarak, sivil hava grupları teröristlerden ayırt edilemiyor.
İDBİL’DE DURUM KARMAŞIK: İdlib çatışmasızlık bölgesi, tüm bölgeler gibi belli şartlarla oluşturuldu. Bu şartlardan bir tanesine göre, ateşkes rejimi teröristleri kapsamayacak. Teröristlerle, terörist olarak kalmak istemeyen silahlı gruplar kendilerini ayrıştırmalıdır. İdlib’deki durum biraz karmaşık. Nusra Cephesi’nin binlerce militanı var. Türkiye’nin gözlem noktalarından sonra durum biraz yatıştı ancak son zamanlarda saldırılar yaşanıyor. Özellik Nusra Cephesi tarafından. Rus Hmymim Üssü’nde bunlar yaşanıyor. Normal, vatansever silahlı muhalifler, Nusra gibi teröristlerden ayırt edilemiyor. Bununla mücadele edilmesi gerekiyor.
YAPTIRIMLAR GAYRIMEŞRU: Yaptırımların artırılması gayrımeşru bir siyasettir. Bazı ülkeler her şeyde öncü olmak istiyor, parayı verip dünya meselelerinde düdüğü çaldırmak istiyor. Ama sanırım bu siyaset çok uzun bir süre devam edemeyecek. Yaptırımların gayrımeşru, illegal olduğunu düşünüyoruz, uluslararası ticarete aykırıdır. Milli paralarla ticaret birkaç senedir önümüzdeki hedeflerden bir tanesidir. Rusya Devlet Başkanı ve Türkiye Cumhurbaşkanı ile hatta Çin ile mutabakatlarımız oldu. Son derece kaba, doları bu kadar kaba şekilde istismar etmeleri, şuna yol açacak; doların nüfusu önünde sonunda azalacak.
Çavuşoğlu;
İDLİB’İ BOMBALAMAK KATLİAM OLUR: Şu anda İdlib’de yapılması gereken son derece nettir. Bizim 12 tane gözlem noktamız var. Bunların amacı çatışma olduğu zaman tespit etmek ve garantör ülkelerle tedbir almaktır. İdlib’de 3 milyon sivil yaşıyor. Ama terörist gruplar da var. Bunlar Halep’ten Doğu Guta’dan geldi. Bu terörist gruplar, İdlib içindeki siviller ve muhalif gruplara da tehdit oluşturuyor. Biz sonuç alıcı bir stratejiyle, Rusya ve diğer ortaklarımızla beraber, teröristleri tespit ederek sonuç almamız gerekiyor. Ama terörist var diye İdlib’i bombalamak katliam olur. Ilımlı muhaliflerle teröristleri ayırmak lazım. Bu Suriye’nin geleceği için önemli.
ABD’DE BRUNSON GÖRÜŞMESİ: Görüşmeyi Beyaz Saray ayarladı. Amerika’da bir karmaşa var. Sorunu çözmek için uğraşan gruplar da var, bundan beslenen gruplar da var. Tam bir karmaşa var ve kimin ne yaptığı belli değil. Sadece bize yönelik değil diğer ülkelere yönelik de öyle. Büyükelçimizin Bolton’a söylediği nettir. Daha önce üzerine konuştuğumuz meseleleri bir kez daha güncelledik. Net mesajı verdi büyükelçimiz. Yaptırımla, tehditle ancak ilişkiler daha da kötüye gider. Brunson’ın durumu zaten belli. Hapishanede değil, ev hapsinde. ABD Maslahatgüzarı da bugün kendisini ziyaret edecek. Beyaz Saray Büyükelçimiz Serdar Kılıç görüşmesini ayarladı, Amerika’da bir karmaşa var. Bunu çözmek isteyen gruplar da var, iç politika kaygısıyla davrananlar da var ama farklı politikalar var, iyi polis kötü polis durumu var mı belli değil. Net bir mesaj verdi elçimiz, baskı, tehdit, yaptırımla ancak Türkiye’de kaos olur, diyalogla Türkiye’yle ilişkiler geliştirilebilir. Brunson’un sağlık sebebiyle ev hapsi devam ediyor, durumunda herhangi bir değişiklik yok.
KELEBEK ETKİSİ YARATTI, AVRUPA DA ENDİŞELİ: ABD’nin yaptırımlarına hepimiz karşıyız, BM’in yaptırımlarına zaten hepimiz uyuyoruz. İran’a yönelik yaptırımlara da katılmayacağımızı söyledik. Bir ülke tek başına karar alacak ve diğer ülkelere uygulatacak böyle bir dünya yok. İran’a yaptırımlarından Avrupa da rahatsız. Asya Pasifik ülkelerinin hepsi rahatsız. Cumhurbaşkanımız Trump’a bunun son derece yanlış olduğunu, gaz, petrol aldığımızı söyledi. Bu kabadayılığın bitmesi gerekiyor. Tek başına dayatmalarla olmaz. Diğer ülkelerin endişelerini dikkate alarak, ülkeleri eşit görerek olur, ABD’de bu yok. Kelebek etkisi yarattı, Avrupa’da endişe var, çünkü ABD sadece doları Türkiye’ye değil, diğer ülkelere de uyguluyor. Doların itibarını da zedeliyor, bundan vazgeçmeleri gerekiyor. İstikrarlı ve güçlü bir Türkiye herkes için önemlidir, AB ülkesi olabiliriz, NATO Zirvesi’nde de bunu hepimiz gördük. (DUVAR)