Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Cumhuriyet gazetesi yönetici, yazar ve çalışanlarının 31 Ekim 2016’da gözaltına alınarak tutuklanmasına ilişkin yapılan başvuruyu karara bağladı. AİHM, Cumhuriyet gazetesi yazar ve yöneticilerinin tutuklanmasının özgürlük ve güvenlik hakkıyla ifade özgürlüğünü ihlâl ettiğine karar verdi.
AİHM oy birliğiyle, Akın Atalay, Murat Sabuncu, Turhan Günay, Bülent Utku, Önder Çelik, Musa Kart, Hakan Karasinir, Mustafa Kemal Güngör, Güray Tekin Öz ve Ahmet Kadri Gürsel'in yargılandığı Cumhuriyet davasındaki ilk tutuklamalarla ilgili, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin özgürlük ve güven hakkının (Madde 5&1) ihlâli ile ifade özgürlüğünün (Madde 10) ihlâli kararını verdi.
AİHM, “basit ve güvenilir olmayan gerekçelerle tutuklayan" Türkiye’yi 8 gazetecinin her birine 16 bin Euro manevi tazminat ödemeye mahkum etti.
Davacılara yönelik geçici gözaltı kararlarının "makul gerekçelere" dayanmadığı sonucuna varan AİHM, gazete ve yazarlarının "terör örgütü propagandası" yaptıklarına dair bir ipucu bulunmadığını belirtti.
AİHM, buna karşılık, Anayasa Mahkemesi'nin davacıların bireysel başvurularıyla ilgili davayı makul bir süre zarfında ele almadığı ve davacıların siyasi nedenlerle gözaltına alındıklarına ilişkin tezleri geri çevirdi.
Mahkeme, tutukluluğun hukukiliğinin bir mahkeme tarafından ivedilikle incelenmesi hakkı (Madde 5&4) üzerinde bir ihlal olmadığına dair oybirliğiyle karar verdi. Aynı zamanda haklara getirilecek kısıtlamaların sınırlanmasında (Madde 18) ihlâl olmadığına dair oy çokluğuyla karar verildi.
31 Ekim 2016 günü Cumhuriyet gazetesi yönetici ve yazarları, “FETÖ ve PKK’ya üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” iddiasıyla gözaltına alınarak tutuklanmıştı. Gazetecilerin avukatları, bir süre sonra, tutuklamaların haksız olduğunu belirterek AİHM’ye başvurmuştu.