HDP’ye katılanların neredeyse tamamının Cumhuriyet tarihi boyunca muhafazakar siyasi çizgiden hiç sapmayan, son 12 yıldır da daima AK Parti’ye destek veren, vekil çıkartan, bölgedeki il ve ilçe teşkilatlarını yöneten aşiretler olması da dikkat çekici.
Peki ne oldu da seçime kısa süre kala bugüne kadar HDP’nin temsil ettiği gelenek siyaseten yıldızı barışmayan aşiretler bu keskin kararı verdi?
Önce, sadece son bir haftada yaşanan bu büyük ‘siyasi göçü’ bir hatırlayalım…
BATMAN VE ŞANLIURFA ÖN PLANDA
Aşiretlerin HDP’ye ilgisinde Batman ve Şanlıurfa ön planda. Batman’da AK Parti’ye destek veren ve tahminlere göre bölgede 20 bine yakın oy potansiyeli bulunan Raman aşireti HDP’yi tercih etti. Yine Tarım Bakanı Mehdi Eker’in de akrabaları olan Batman’ın etkili alilerinden Alpahanlar’dan da (Maladina) 300 kişi HDP rozeti taktı.
Van Başkale İlçesi’nde yıllardır AK Parti teşkilatını yöneten aileler de istifa ederek yürüyüş yapıp HDP’ye katıldıklarını ilan ettiler.
En büyük katılımlardan birisi ise aşiretlerin ve köklü ailelerin siyasette etkili olduğu Şanlıurfa’da gerçekleşti. Suruç’un 5 büyük aşireti; Erdoğan, Kılıçaslan, Kalkan, Şahin ve Boydan’lar tıpkı diğerleri gibi toplu olarak ilçede bir yürüyüş düzenleyip HDP ilçe binasına gittiler. 12 yıldır AK Parti’nin ilçe teşkilatını yöneten siyasetçilerin neredeyes tamamı bu 5 aileye mensup.
DENGİR MİR MEHMET FIRAT ETKİSİ
Diğer bir ses getiren katılım da Adıyaman’ın Kahta İlçesi’nde oldu. Türkiye’nin en büyük aşiretlerinden Rişvan aşiretinin lideri ve Kurtuluş Savaşı döneminde Atatürk ’ün de sağ kollarından birisi olan Hacı Bedir Ağa’nın kızının mensup olduğu Turanlı ailesinden 12 bin kişi, yine toplu yürüyüşle HDP saflarına geçti. Meclis’e muhafazakar partilerden daima vekil vermiş, Kahta’da belediye başkanlığını yürütmüş Turanlı aşiretinin katılımında Rişvan aşiretinin önde gelen ismi Dengir Mir Mehmet Fırat’ın etkisi büyük elbette.
İşte bir ayda yaşanan tüm bu hareketliliğin ardında HDP’nin geçen seçim Türkiye siyasetine tanıttığı ‘eş başkanlık’ gibi bu seçimde siyaset sahnesine sürdüğü ‘İkna Komisyonları’nın payı var.
Haberlede adı geçen ancak kamuoyunda pek kimsenin üzerinde durmadığı bu komisyonlar, adeta seçim sürecinde HDP’nin ‘gizli gücü’ gibi faaliyet yürütüyor…
Nedir bu İkna Komisyonları ve aşiretleri nasıl ikna ediyor?
Bu sorunun yanıtını, aşiretlerin yoğun katılım gösterdiği Şanlıurfa’nın Suruç İlçesi’ndeki HDP teşkilatının başkanı Mehmet Koşut veriyor.
İkna Komisyonları'nın HDP'nin faaliyet yürüttüğü her yerde bulunduğunu söyleyen Koşut, komisyonların bazı yerlerde yüzlerce kişiden oluştuğunu, Suruç'ta bu sayının 40 olduğunu ifade etti.
GELENEKSEL ARABULUCULAR, MODERN SİYASİ ARACA DÖNÜŞTÜ
Koşut, komisyon üyelerinin o yörenin ileri gelenlerinden, akil insanlarından, sözü geçen, tanınan kanaat ve dini önderlerinden, sivil toplum kuruluşu temsilcilerinden, gençlerden ve her meslekten insandan oluştuğunu vurguladı. Etkisinin de buradan geldiğini kaydeden Koşut, İkna Komisyonu’nun nasıl faaliyet yürüttüğünü de şöyle anlattı:
“Komisyon ilişki kurulacak ailenin, aşiretin, grubun niteliğine göre kendi içinde heyetler belirliyor. Mesela bir köy veya aşiret ile görüşeceğiz. İkna Komisyonu kendi içinde o köyü veya aşireti tanıyan, daha önce bir ilişkisi bulunan, sözünün geçebileceği isimlerden heyet oluşturuyor. Bu heyet onları ziyaret ediyor. Günlerce süren görüşmeler, sohbetler, toplantılar yapılıyor. Burada önemli olan ilişki kurduğumuz kesimin hassasiyetleri, niteliği. Genel bir propaganda yapmak yerine doğrudan ilişki kurabilecek isimler seçiliyor. Bu heyetler hem o ailenin, aşiretin, kesimin özelliklerini, hassasiyetlerini biliyor hem de geçmişten gelen bir ilişkiye, deneyime sahip oluyor.”
Koşut’un bahsettiği, aslında bölgede eskiden beri sorunları çözmek için başvurulan arabulucu heyetlerine benziyor. HDP işte bölgenin bu geleneksel yapısını alıp modern bir siyasi mekanizmaya dönüştürdü.
Nitekim Koşut, bu yapının başarısını da kısa sürede almaya başladıklarını vurguladı. Suruç'ta 12 yıl boyunca AK Parti'nin teşkilatını kuran, yöneten ve bugüne kadar hep AK Parti'de siyaset yapan 5 aşiretin HDP’ye katılmasında da bu komisyonun sayesinde olduğunu söyledi.
KOBANİ, İLK DEFA AŞİRETLERİ BİRLEŞTİRDİ
Tarihleri boyunca muhafazakar çizgiden hiç sapmamış ve özellikle 55’ler olayı olarak anılan 1960’taki Sivas Kampı’na sürülmüş bu aşiretlerin şimdi HDP çizgisinde buluşmasının politik nedeni ise Kobani. Koşut, AK Parti’nin Kobani’ye yönelik tutumunun bölgede çok büyük bir kırılmaya neden olduğuna dikkat çekti. HDP Suruç İlçe Başkanı Koşut, o dönem Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Kobani düştü düşecek” sözleri ile başlayan bu büyük kırılmanın, aşiretlerin AK Parti’ye mesafe koymasına ama diğer yandan ‘Kürt kimliği’ etrafında belki de ilk defa bu kadar güçlü birleşmelerine neden olduğunu vurguladı.