Kent merkezine 18 kilometre uzaklıkta bulunan Örencik Mahallesi yakınlarındaki, Neolitik Çağ’a ait ve dünyanın bilinen en eski tapınak merkezi olarak kabul gören Göbeklitepe Birleşmiş Milletler (BM) Bilim, Eğitim ve Kültür Teşkilatının (UNESCO), 'Dünya Mirası Geçici Listesi’nden, asil listeye geçti. Basra Körfezi'nde yer alan Bahreyn’de düzenlenen 42'nci Dünya Mirası Komite Toplantısında Göbeklitepe, 'UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yerini aldı. Bahreyn'de düzenlenen toplantıya Kültür ve Turizm Bakanlığını ve Şanlıurfa Valiliği'ni temsilen Şanlıurfa Müze Müdürü ve Göbeklitepe Kazı Başkanı Celal Uludağ katıldı. Göbeklitepe’nin UNESCO asil listesine kabul edilmesi sevinçle karşılandı. Her gün yerli ve yabancı turistlerin ziyaret ettiği, 1995'ten beri yürütülen kazı çalışmalarında, neolitik döneme ait boyları 3-6 metre, ağırlıkları da 40-60 ton olan, yabani hayvan figürlü 'T' biçimli dikili taşları ve 8-30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen şekilli dünyanın en eski tapınak kalıntıları ve yaklaşık 12 bin yıl öncesine ait olduğu belirtilen 65 santimetre uzunluğunda insan heykeli gibi çeşitli tarihi eserler görmek isteyenler, bölgeye akın ediyor.
Fotoğraf: DHA
TÜRKİYE'DE YER ALAN 'DÜNYA MİRASI LİSTESİ'
♦ İstanbul [1985]
♦ Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas) [1985]
♦ Hattuşa (Boğazköy) - Hitit Başkenti (Çorum) [1986]
♦ Nemrut Dağı (Adıyaman - Kahta) [1987]
♦ Xanthos-Letoon (Antalya - Muğla) [1988]
♦ Safranbolu Şehri (Karabük) [1994]
♦ Troya Antik Kenti (Çanakkale) [1998]
♦ Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) [2011]
♦ Çatalhöyük Neolitik Kenti (Konya) [2012]
♦ Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir) [2014]
♦ Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa) [2014]
♦ Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri [2015]
♦Efes (İzmir) [2015]
♦ Ani Arkeolojik Alanı (Kars) [2016]
♦ Afrodisias (Aydın) [2017]
KÜLTÜREL OLARAK;
♦ Göreme Milli Parkı ve Kapadokya (Nevşehir) [1985]
♦ Pamukkale-Hierapolis (Denizli) [1988]‘Dünyanın ilk tapınağı Göbeklitepe'ye beton döküldü’
GÖBEKLİTEPE
Kazıların başladığı 1995 yılından itibaren uygarlığın kökeni hakkındaki görüşleri değiştiren Göbekli Tepe, belki de tüm insanlığın tarihini baştan yazabilecek bir öneme sahip. Hayvan figürleriyle yontulmuş taşları ve T biçimli sütunlarıyla 12.000 yıllık dairesel yapılar, tarım devriminden ve hatta çanak çömlek yapımının icadından bile daha eski.
Arkeolofi'den aktarılana göre, uzmanlar daha önce, avcı-toplayıcıların yerleşik düzene geçip tarım yapması sonucu anıtsal alanların yapıldığını düşünüyorlardı. Fakat tarıma geçilmeden önce avcı toplayıcı insanlar tarafından inşa edilen Göbekli Tepe, tüm bu düşünce sistemini altüst etti.
Göbekli Ttepe’deki T biçimli dikilitaşların en büyüğünün ağırlığı 16 tonu aşıyor. Bu taşları yontmak ve yakındaki taş ocağından taşımak, çok sayıda insan ve hepsini doyuracak miktarda yiyecek gerektiren zorlu bir organizasyon gerektiriyor.
Burada şimdiye kadar yapılan kazılarda bu insanların yerleşik bir hayat sürdüğüne dair bir kanıt bulunamadı. Bu yüzden Göbekli Tepe’nin dönemsel bir toplanma ve şölen yeri olduğu düşünülüyor. / Evrensel