Hayvanları Koruma Kanunu’nda değişiklik öneren teklifin komisyon görüşmeleri teklifin 8’inci maddesiyle devam ediyor. 40 dakika gecikmeli başlayan teklifin ilk önergesi konuşma sürelerinin kısaltılması oldu.
AK Parti milletvekilleri, komisyondaki konuşma sürelerinin sınırlanmasını ve komisyon üyelerinin 4, üye olmayan milletvekillerinin 3, grubu olmayan siyasi partilerinin temsilcilerinin 2 dakika konuşma süresiyle sınırlanması için önerge sundu.
Muhalefet milletvekillerinin itirazlarına rağmen ‘etkili ve verimli çalışma’ gerekçesini sunan AK Parti’nin konuşma süresi kısıtlaması önergesi kabul edildi.
Görüşmeler 8’inci madde ile devam etti.
Komisyon görüşmeleri devam ederken AK Parti Milletvekili Ali Özkaya, kendisinin de kedi sahibi olduğunu ve kedisinin dört yavrusunu severek komisyona geldiğini söyledi.
'YASA ÇIKMADAN KÖPEKLER ÖLDÜRÜLMEYE BAŞLANDI'
Özkaya’nın ardından söz alan DEM Parti Milletvekili Perihan Koca, “Az önce AK Parti Milletvekili ‘Benim kedim 4 yavru doğurdu’ dedi. Dün de bir başka AK Partili milletvekili de ‘Köpeğim Odin’ diye hikayeler anlattı. Evlerindeki kedileri tatlı tatlı, minnoş minnoş severek, bu tatlılığı anlatarak geçiriyorlar” dedi. Koca, teklif henüz geçmemişken sokak köpeklerinin öldürülmeye başlandığını, Arnavutköy’de köpeklerin işkenceyle toplandığını söyledi. Koca, “Suçişleri Bakanınız ‘Önce yaparsınız kanun arkanızdan gelir’ demişti. Şu anda kabul edilmeyen bu yasa, bu katliam fiili bir şekilde ülkenin dört bir yanından uygulanıyor” dedi.
‘'EVİMDE KEDİM, KÖPEĞİM VAR’ BİR ARGÜMAN DEĞİL'
DEM Parti Milletvekili Özgül Saki de zorbalıkla yasa çıkarıldığını ifade etti ve AK Parti milletvekillerinin kendi evcil hayvanlarından bahsetmelerini eleştirdi. Saki, “‘Evimde köpeğim var’ bir argüman değil. Nazi Almanyası’nda Nazi subayları kendi çocuklarını çok seviyorlardı ama çocuklarını gaz odalarında yakmaktan geri durmadılar. İsrail askerleri kendi çocuklarını çok seviyorlar ama Filistinli çocukları öldürmekten geri durmuyorlar” diye konuştu.
'MASAK’IN MAMA LOBİSİ RAPORUNU GÖRMEK İSTİYORUZ'
İYİ Parti Milletvekili Nimet Özdemir de ‘mama lobisi’ olarak tanımlanan gruplara ilişkin net bilgiler istedi. Teklifin gerekçesinde ‘Kontrolsüz bağış kampanyaları ve buradan beslenmeye çalışan kişi ve kurumlara yönelik dezenformasyon çalışmaları yürütülmektedir’ diyen Özdemir, ‘mama lobisi’ olarak tanımlanan kişi ve kurumlar hakkında bir MASAK raporu olduğuna dair haberlerin basında yer aldığını da ifade etti. Özdemir, “Biz nerede yaşıyoruz, bunların takibini kim yapacak. Bu ifadeleri gerekçeye koymak bir suçun itirafı değil mi? Biz bu raporu görmek istiyoruz” dedi.
TEKLİFİN 8’İNCİ MADDESİ KABUL EDİLDİ
Teklifin 8’inci maddesi AK Parti milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi. ‘Bakımevleri kurulmasına ilişkin düzenlemeyi de içeren madde şöyle:
“İnsan, hayvan ve çevre sağlığının korunması amacıyla bakımevleri, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak, bunlara ilişkin ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme gibi faaliyetleri yürütmek için, başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara teşvik veya Bakanlıkça uygun görülen miktarlarda mali destek sağlanır."
Muhalefet milletvekillerinin maddenin geri çekilmesine ve önerdikleri biçimde değiştirilmesine ilişkin önergeleriyse reddedildi.
KADIGİL KOMİSYONU TERK ETTİ
8’inci madde görüşülürken söz alan TİP Milletvekili Sera Kadıgil, “Burada yasayı müsamereye dönüştürdünüz. Sokaklarda aç, susuz, insanlardan şiddet görür müyüm, arabanın altında kalır mıyım diye korkudan titreyerek yaşayan köpekler için yaptığınız mesaiyi, sokaklarda yatan insanlar için, çocuklar için bir öğün yemek için, öldürülen kadınlar için, iş cinayetleri için, asgari ücretliler için, enflasyon için emekli maaşı için yapmadınız. Bu dilsiz canlılar barınaklarda öldürülürken, açlıktan birbirini yerken oluşacak vebal, hepinizin bu azimli çalışmalarının üzerindedir” diyerek toplantıyı terk etti.
9’UNCU MADDE KABUL EDİLDİ
Teklifin 9’uncu maddesi AK Partili milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.
9’uncu madde mevcut yasanın 24’üncü maddesinde değişiklik yapılmasını öngördü.
Mevcut yasanın 24’üncü maddesi şu şekilde düzenlenmişti:
“Koruma altına alma
Madde 24- Bu Kanunun hayvanları korumaya yönelik hükümlerine aykırı hareket eden ve bu suretle bulundurduğu hayvanların bakımını ciddi şekilde ihmal eden ya da onlara ağrı, acı veya zarar veren kişilerin denetimle yetkili merci tarafından hayvan bulundurması yasaklanır ve hayvanlarına el konulur. Söz konusu hayvan yeniden sahiplendirilir ya da koruma altına alınır.”
Maddenin değişiklik yapılan hali ise şöyle şekillendi:
“6299 sayılı Kanunun24üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan "ve bu suretle bulundurduğu" ibaresi "veya sahiplendiği" şeklinde ve fıkranın son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Söz konusu hayvanlardan sahiplendirilme niteliği olanlar sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevinde barındırılır."
Değişiklik teklifinin gerekçesinde "Bu Kanunla sahipsiz hayvanların popülasyon yönetimine dair getirilen yeni yaklaşıma uyum sağlanması amaçlanmaktadır” denildi.
AK PARTİLİ BAYKAN: ADALAR’DAKİ ATLARA NE OLDU?
Teklifin 10’uncu maddesinin görüşmeleri sırasında söz alan AK Parti Milletvekili Mehmet Baykan, dün gerçekleşen toplantının tutanaklarını incelediğini, muhalefet milletvekillerinin süreci baltalamayı amaçlayan tutumlarını tutanaklarda da gördüğünü söyledi. Söylenen her söze cevabı olduğunu belirten Baykan, toplantının düzeninin bozulmaması için sükunetlerini koruduklarını ifade etti. “Hayvan sevgimizle ilgili samimiyetimizle dalga geçmeye çalışanlar olduğunu gördük. Dikkat edin batmayın” diyen Baykan, CHP sıralarına “Adalardaki atlar ne oldu? O atlar ortadan nasıl kaldırıldı? O atlara hayvan hakları çerçevesinde mi sahip çıkıldı, başka işlemler mi yapıldı” diye sordu. Bunun üzerine CHP milletvekilleri telefonlarından Adalar’daki atların sağlıklı koşullarda yaşadıklarına ilişkin fotoğrafları AK Parti milletvekillerine gösterdi.
‘MUHALEFET ÇARPITARAK ALGI YARATIYOR’
Baykan, komisyonun dünkü toplantısında kendisini sokak hayvanlarıyla ilgili geç saatte arayan bir kadın için sarf ettiği "Siz gece saat bir buçukta beni arıyorsanız sizin gibilerin uyutulmasıyla ilgili bir çözüm bulmamız gerekecek bizim" sözleri için de “Gece saat 1 buçukta gizli numaradan aranmış olmanın rahatsızlığını ifade ederken çarpıtarak algı yaratmaya çalışıldı. Çocuğunu kaybeden bir aileye yaptığınız hareketi çarpıtmak için algı yaratıyorsunuz” dedi.
SEYİT RIZA BU SÖZLERİ KİME SÖYLEDİ?
Baykan ayrıca DEM Parti Milletvekili Çiçek Otlu’nun komisyon toplantısında Seyit Rıza’nın “Ben sizin önünüzde diz çökmedim, bu da size dert olsun” sözlerini kullanarak yaptığı göndermeyi hatırlattı. Otlu’nun sözlerinin tutanaklara da yansıdığını belirten Baykan, Otlu’ya “Seyit Rıza bu sözleri kime, hangi tarihte, hangi olaydan sonra söyledi? Lütfen bunları açıklayın. Açıklarsanız o gün iktidarda olanların bugün size söyleyecekleri olacaktır” dedi.
AK PARTİLİ VEKİLDEN DEM PARTİLİLERE: SİZDE SEYİT RIZA’NIN CESARETİ YOK MU?
AK Parti Milletvekili Yücel Arzen de DEM Parti sıralarına “Seyit Rıza’yı nereden biliyorsunuz? Dersim katliamını nereden biliyorsunuz? Seyit Rıza’nın cesareti yok mu sizde?” diye seslendi.
SEYİT RIZA VE DERSİM KATLİAMI ÜZERİNDEN CHP GÖNDERMESİ
Bunun üzerine DEM Parti Milletvekili Çiçek Otlu, “O söz bütün zulmedenlere karşı söylenen bir söz. Şu anda AKP ve MHP sıralarına söylüyorum” dedi.
AK Parti Milletvekili Baykan, “Yanlış yere söylüyorsunuz, yan tarafınıza söyleyin” diyerek CHP sıralarını işaret etti.
11’İNCİ MADDE KABUL EDİLDİ
Görüşmelerde 17 maddelik ‘Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin 11’inci maddesi kabul edildi.
Madde şu şekilde düzenlendi:
“6199 sayılı Kanunun28/A maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "birinci" ibaresinden sonra gelmek üzere", ikinci ve üçüncü" ibaresi eklenmiş ve yedinci fıkrasında yer alan "hayvan koruma gönüllüsü," ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.”
'REHABİLİTE EDİLEN' İFADESİ DEĞİŞTİRİLDİ
Komisyonu’nda, 13. madde de kabul edildi. AK Parti tarafından verilen önergeyle; 5199 Sayılı Kanunun ek 1. maddesinin ikinci fıkrasının değiştirilen dördüncü cümlesindeki "Rehabilite edilen" ibaresi "Rehabilite edilen köpekler" şeklinde değiştirildi.
Kabul edilen maddeye göre; hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmakla büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyelerin belediye başkanları ve meclis üyeleri yükümlü kılınıyor. Belediyeler, yükümlülükler için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında; büyükşehir belediyeleri ise binde üç oranında kaynak ayıracak.
Kabul edilen 13. madde şöyle:
"Maddeyle, 5199 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinde değişiklik yapılmaktadır.
Düzenlemeyle, bu Kanunla sahipsiz hayvanların popülasyon yönetimine dair getirilen yeni yaklaşıma yönelik uyum düzenlemesi yapılmakta ve il özel idarelerine sorumluluk alanındaki sahipsiz hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürme sorumluluğu yüklenmektedir.
Maddeye eklenen fıkrayla, büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyelerin belediye başkanları ve meclis üyeleri tarafından, geçici 4 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kaynağın ayrılmaması fiili ile ayrılan bu kaynağın belediye başkanı ve belediye yetkililerince hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için sarf etmemek ya da bu kaynağı başka amaçlar için sarf etmek fiilleri suç olarak düzenlenmektedir. Böylelikle, yerel yönetimlere Kanun kapsamında verilen sorumlulukların titizlikle yerine getirilmesini sağlamak suretiyle sahipsiz hayvan popülasyonundan kaynaklı sorunların çözülmesi ve bu sorunların tekrarlanmaması amaçlanmaktadır."
Görüşmelerin ardından "Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunda kabul edildi.
Oylamanın ardından muhalefet milletvekilleri sıralara vurarak tepki gösterdi ve vekiller arasında tartışma çıktı.