Karbonmonoksit (CO) ile zehirlenme, insanoğlunun karşılaştığı en eski zehirlenme olaylarından biri. Hâlâ dünya üzerinde önemli oranda ölümlere ve başka sağlık sorunlarına yol açıyor. Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de özellikle sonbahar ve kış aylarında havalandırması yetersiz olan küçük alanlarda bacasız soba, mangal ve şofben kullanılması sonucu karbonmonoksit zehirlenmesi çok sık görülmekte ve her yıl karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle birçok ölüm olaylarını duymaktayız.
Karbonmonoksitin renksiz, kokusuz, tatsız ve tahriş edici etkisi olmayan bir gaz olduğunu söyleyen Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Aydın, bu nedenle bulunulan ortamda karbonmonoksit varlığının fark edilmesinin zor olduğuna dikkat çekti. Karbonmonoksitin, petrol ve petrol ürünleri, gaz yakıtlar, odun ve kömür gibi karbon içeren yakıtların tam olarak yanmaması, yani isli isli yanması sonucu meydana geldiğini hatırlatan Prof. Dr. Aydın, karbonmonoksitin günlük yaşantımızda, yakın çevremizde ve endüstrideki işyeri havasında önemli miktarda bulunduğuna dikkat çekti.
ZEHİRLENME BELİRTİLERİ NELER?
- Sersemlik
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Bulantı ve kusma şeklindedir.
Belirtilerin şiddeti kişiden kişiye göre değişir. Çocuklar, yaşlılar, akciğer ve kalp rahatsızlığı olan hastalar, yüksek rakımlı yerlerde yaşayan bireyler, sigara içenler, karbonmonoksitten etkilenmede daha fazla risk altındadır.
NASIL KORUNULUR?
- Evlerimizdeki ısıtma sistemlerinin ve bacaların bakımları mutlaka uzman kişilere düzenli olarak yaptırılmalı.
- Ev içi ve garaj gibi kapalı alanlarda, bacasız ısıtma araçları kesinlikle kullanılmamalı.
- Gazlı katalitik sobalarla ısıtılan odalarda bu sobalar söndürülmeden uyunmamalı.
- Banyo içinde şofben bulundurulmamalı.
- Trafikte ve özellikle tünellerde araba camları kapalı halde tutulmalı.
- Rüzgarlı havalarda evlerdeki sobalar yanar durumda bırakılmamalı. / Evrensel