HDP Hakkari Milletvekili Nihat Akdoğan, Türkiye ile İran arasında bağlantıyı sağlayan Esendere Sınır Kapısı’nın 6 ayı aşkın bir süredir ticari faaliyete kapatılması ve 20 gündür Yüksekova’da uygulanan sokağa çıkma yasağı nedeniyle iflas eden Yüksekoba esnafının durumuna ilişkin Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş’ın yanıtlaması istemi ile bir soru önergesi verdi.
Akdoğan; Elitaş’a şu soruları yöneltti:
* Yüksekova ile Hakkâri ve ilçe esnafları için önemli bir gelir kaynağı olan Esendere Gümrük Kapısı hangi gerekçelerle yaklaşık altı aydır ticari faaliyetlere kapatılmıştır? Esendere Gümrük kapısı ne zaman açılması planlanmaktadır?
* Esendere Gümrük Kapısı'nın kapalı olmasından dolayı, ticari faaliyetlerin tamamı gümrük kapısına bağlı olan esnafların yaşadığı ticari kayp nasıl gidirilecektir? Gümrük kapısın kapalı olmasından dolayı ticari faaliyetlerine son vermiş esnafa yönelik nasıl bir planlama yapılmaktadır?
* Yüksekova çarşı merkezi esnafının ticari kayıpları nasıl karşılanacaktır? Bu zaman diliminde devlet tarafından esnaflara kesilmiş cezalar tahsil edilecek midir?
* Hakkari Valiliğinin, 13 Mart 2016 tarihinde uygulamaya koyduğu sokağa çıkma yasağından dolayı Yüksekova esnafın maddi kaybı nasıl karşılanacaktır? Esnafların maddi kayıpların tespiti konusunda bir çalışma yapılacak mı? Depolarda bozulmaya başlayan ticari malların kurtarılması ve değerlendirilmesi için bir çalışma yapılacak mı?
* Çatışmalardan dolayı iş yerleri yakılan, yıkılan esnaflar için ne yapılacaktır? İş yerlerini yeniden kurmak için ne tür destek sağlanacaktır?
* Sokağa çıkma yasağından dolayı ticari faaliyet yürütemeyen Yüksekovalı esnafın bankalara olan ve 12 Milyon TL olduğu söylenen kredi borçların geri ödenmesi yapılamadığı için yasal takip altında olan, ya da haciz uygulanan esnaflara destek sunulacak mıdır?
*Bankalara kredi borcu olan esnafların kredi ödemeleri ertelenecek midir? Kredilere işlenen faizler ne oranda kısıtlanacak? Bankalar tarafından geri gönderilen çekler ertelenecek midir? Ertelenecekse, kaç ay ertelenecektir?
* Devletin, esnafları desteklemek amacıyla açıkladığı destek kredilerden; “memur kefil, ev ya da iş yeri ipotek” gibi bürokratik banka işlemleri yüzünden esnaf yeteri kadar faydalanamamaktadır. Özellikle iş yeri, evi yakılmış, yıkılmış Yüksekova esnafı bu kredilerden nasıl faydalanacaktır?
Esnafların bu kredilerden faydalanması için kolaylaştırıcı koşullar uygulanacak mıdır?
*Yüksekova’da ticari faaliyet yürüten esnafların defterlerin incelenmesi için görevlendirilen müfettişlerin can güvenliği gerekçesiyle bütün esnafların defterlerini alıp Van ikine gelmesini talep etmesi bir keyfilik oluşturmaktadır. Sokağa çıkma yasağından dolayı dışarı çıkılmasına izin verilmeyen esnaf, defterleri nasıl olup da Van iline götürecektir? Bu konuda esnafa kolaylık sağlanacak mıdır?
*Devletin anayasal görevi olan; “para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve düzenli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici tedbirler almasıi” güvenlik çerçevesi dışında genel olarak nasıl alacaktır?