Kürt İnisiyatifi iki gün boyunca toplantı halindeydi. Bu toplantılarınızın amacı neydi?
Suriye'nin demokratik dönüşümü için Kürt İnsiyatifi adıyla TEV-DEM bünyesinde yer alan 9 partinin temsiliyle bir oluşum kurmuştuk. Kürtler örgütler arası birliği sağlamak, sağlam temelleri olan Rojava devriminin kazanımlarına dayanarak Suriye muhalif güçleriyle ilişki kurmak üzere görevlendirildik. Bu çalışmalar kapsamında içerde ve dışarda birçok şahsiyet, kurum ve örgütle görüştük. Muhalif güçlerin genelde yaklaşımı olumluydu. İstanbul'da en son gerçekleştirdiğimiz görüşmeler ardından İnisiyatifin Kürtler arası birliğe dönük rolünü tamamladığını ve diğer kesimleri de içine alan yeni bir yapılanmaya gitmesi gerektiğini tartıştık. Ardından Asuri, Süryani, Arap örgüt, kurum, sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve bağımsız şahsiyetleri konuyu tartışmak üzere toplantıya davet ettik. 17 Temmuz'da gerçekleşen toplantıya davet edilen güçlerin hemen hepsi katılım sağladı. Toplantıda her bileşenden temsilcinin yer aldığı 7 kişilik bir komite kuruldu. Bu komite bir proje hazırlayıp Suriye'nin yaşadığı krizden çıkış için görüş oluşturacak. Buna bir nevi Demokratik Suriye Projesi diyebiliriz. Böylece inisiyatif Rojava'da yaşayan tüm halkların ortak çalışmasına dönüştü. Amacımız tüm muhalefeti ortak bir proje etrafında bir araya getirebilmektir.
Neden Kürt İnisiyatifi adıyla yolunuza devam etmediniz?
Bu çalışmalar bir yere kadar geldi. Kürt ismiyle anılan inisiyatif üzerine düşen görevi yerine getirdi, rolünü tamamladı. Gelinen aşamada Kürt inisiyatifi adıyla devam etmek çalışmaları daraltır. İki gün boyunca daha geniş kesimleri kapsayacak, tüm farklılıkların demokratik birlikteliğini sağlayabilecek yeni bir oluşuma duyulan ihtiyaç üzerine yoğun tartıştık. Toplantıyla birlikte çalışmaya yeni bir boyut kazandırdık. Savunduğumuz tezimizi inisiyatif yerine yeni oluşturduğumuz 7 kişilik komisyonla Demokratik Suriye Çözümü Projesi'ne dönüştürmeyi uygun gördük.
17 Temmuz toplantısının sonuçlarından umutlu musunuz?
Rojava'nın kendisi umuttur. Bizden beklenen sadece umutlu olmak değil, halkların geleceği için umut yaratmaktır. Bu bir istişare toplantısıydı. Kürtler dışındaki diğer kesimlerin görüşlerini öğrenmek, onlarla ortaklaşma zemini yaratmak amacıyla gerçekleşti. Hemen hemen Rojava'da bulunan tüm siyasi çevreler, kurumlar ve sivil toplum örgütleri temsilcileriyle bağımsız şahsiyetler katılım sağladı. ENKS dışında katılmayan güç kalmadı. Bugüne kadar çalışmalarımıza hiç katılmamış olan Asuri örgütü (Munazzamal Aşuriye El Dimokrati) ve El-Hey'etül Wataniye El Arabiyye de ilk defa katıldı ve katılım sağlamaya devam edecekler. Farklı oluşumlardan 7 temsilcinin oluşturduğu yeni Komite daha önemli roller oynayacaktır. Bu konuda tabii ki ciddi umutlarımız var.
Hazırlanacak yeni projenin içeriğine ilişkin neler söyleyebilirsiniz?
Hazırlanacak proje demokratik olacak, özgür birlik temelinde tüm etnik, dini inanç ve kültür gruplarının taleplerine en uygun cevap olmaya çalışacak. Sadece Rojava'yı kapsamayacak, çeteler dışında tüm ılımlı, demokrat Suriye muhalefetinin birliğini amaçlayacak. Suriye'nin yaşadığı ağır toplumsal, siyasal krize gerçekçi çözüm olma iddiasında olacaktır.
Bileşenler olarak önümüzdeki günlerde tekrar toplanmanız gündemde midir?
Evet. Önümüzdeki günlerde toplanıp Komite'nin çalışma esaslarını yeniden düzenlemek ve hangi isimle çalışma yürüteceğini belirlemek istiyoruz. Oluşturulan Komite Proje hazırladıktan sonra toplantı bileşimi tekrar bir araya gelecek. Proje'nin ham hali üzerinde tartışacağız. Toplantı bileşenleri ve tüm toplumsal kesimlerin kendi rengini bulacağı ve tüm gücüyle sahipleneceği ortak bir proje oluşturmaya azami özen göstereceğiz.
Projenin tanıtımı için bazı diplomatik temaslarda bulunacağız. Projeyi tüm muhalif demokrat kesimlerle paylaşacağız. Ardından Suriye Ulusal Kongresi'nin toplanması çağrısında bulunacağız. Proje üzerinde daha kapsamlı tartışmaların kongrede gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz.
Suriye Ulusal Kongresi'yle Neyi Hedefliyorsunuz?
Bu kongreyle Suriye muhalefetinin üç temel ayağı olan içerdeki ve dışardaki muhalefet güçleri ile Kürtler'in ortak çatı altında güçlerini birleştirerek (adına cephe, konsey, kongre vb. ne denirse densin) halkın beklentilerine cevap olmak ve ortaya çıkacak sinerjiyle de Suriye devrimine ivme kazandırıp doğru rotaya oturtmak istiyoruz. Temel amacımız budur. Çünkü Suriye'de arzulanan demokratik değişimin ve gerçek Suriye çözümünün bizzat Suriye'li güçler tarafından başarılması gerektiğine inanıyoruz.
Mevcut muhalefete sert eleştiriler yönelten, yeni girişimleri olan şahsiyetler ve çevrelerle de ilişkilenmeyi düşünüyor musunuz?
İnisiyatifin kurulduğu ilk günden bu yana "Demokratik bir Suriye" için yaptığımız ve yapacağımız görüşmelerde, farklı kesimlerle diyaloga geçmede kırmızı çizgimiz olmadı. Şunlarla diyalog kurarız ama falancayla ilişkilenmeyiz, görüşmeyiz demedik. Rojava olarak biz kendimize, halkımızın örgütlü gücüne güveniyoruz. Tek tek bireylerden gruplara, örgütlere, toplumsal kesimlere varıncaya kadar Suriye'nin demokratikleşmesine katkı sağlamak isteyen, bu konuda kendine güvenen her örgüt ve şahsiyetle bundan sonra da hiçbir kırmızı çizgi belirlemeden görüşmeye, diyalog geliştirmeye devam edeceğiz.
Demokratik Suriye çözümüne öncülük yapmada Kürtler olarak iddialı mısınız?
Aslında şu anda bile Kürtler zaten demokratik Suriye devrimine öncülük yapmaktadır. Rojava dışında Suriye'nin herhangi bir alanında bugün artık devrimden söz edilemiyor. Muhalefet Cenevre-1 ve Cenevre-2'de başarısız oldu. Bağımsız gruplar, gerçekten devrim yapmak isteyen laik, ılımlı, demokrasiye inanan güçler, El-Nusra ve IŞİD gibi sözde radikal çete gruplarının ortaya çıkmasıyla boy veren kabile ve mezhep savaşları sonucunda askeri güçleri kırıldı ve neredeyse ortadan kalktılar.
Şu an iyisi kötüsüyle tüm muhalefet Kürtler ve Rojava'ya odaklanmış durumdadır. Çünkü hem rejime hem de sözde radikal dinci çetelere karşı ayakta kalan tek kale, çözüm stratejisi olan tek güç Rojava Demokratik Özerklik Yönetimi'dir. Rojava'daki her hareket, atılacak her adım ve buradan çıkacak her proje büyük bir dikkat ve ilgiyle karşılanmaktadır.
Kürtler kendi emekleriyle değerler yarattılar, somutta var oldular. Oluşturdukları özerklik sistemiyle de varlıklarını kanıtladılar. Suriye'ye ilişkin yapılan tüm hesaplarda mutlaka dikkate alınması gereken bir aktör oldular. Bugün Kürtlerin yer almayacağı hiçbir ittifak veya anlaşmanın başarı şansının olmayacağı görülmektedir.
Bundan dolayı gerçek anlamda devrimi temsil eden, Suriye'yi demokratik dönüşüme uğratabilecek tek güç bugün artık Kürtlerdir diyoruz. Dolayısıyla Suriye devriminin öncüsü Kürtlerdir ve bu görevi başarıyla yerine getireceklerdir.