Bayraktar, yaptığı açıklamada, büyükşehir belediye kapsamı dışındaki 51 ilde köy ve beldelerde yaşayan nüfusun, 2007-2016 döneminde 7.2 milyondan 6.1 milyona gerilediğini söylerken, kırsal nüfusun Zonguldak’ta 112 bin, Yozgat’ta 74 bin, Çorum’da 70 bin, Sivas ve Kütahya’da 60 bin, Tokat’ta 54 bin, Afyonkarahisar’da 50 bin kişi azaldığını vurguladı.
Kırsaldan ve iç bölgelerden göç nedeniyle ülke nüfusunun dağılımındaki dengenin bozulduğunu, nüfusun belli merkezlerde ve kıyılarda toplandığını belirten Bayraktar, şu değerlendirmede bulundu:
“2007-2016 döneminde, Çorum, Zonguldak, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale’de kırsal nüfus üçte bir, Gümüşhane, Sivas, Amasya, Bilecik, Kütahya, Bolu’da dörtte bir oranında azaldı. Ardahan, Tokat, Çankırı, Kastamonu, Adıyaman, Edirne, Düzce ise kırsal nüfusunun beşte birini kaybetti.
Bu dönemde Çorum, oransal olarak kırsal nüfus azalmasında ilk sırada yer aldı. 2007-2016 döneminde, Çorum’da kırsal nüfus yüzde 33.4, Zonguldak’ta yüzde 32.7, Yozgat’ta yüzde 32.6, Kırşehir’de yüzde 32.1, Kırıkkale’de yüzde 31.9 azaldı.
Kırsalda nüfus artışı 51 il içinde sadece Şırnak, Yalova, Hakkari ve Karabük’te görülürken, 47 ilde kırsal nüfus azaldı.
ŞEHİRLER YAŞANMAZ HALDE
Kilometrekare başına düşen nüfusu ifade eden nüfus yoğunluğu İstanbul’da 2 bin 849, Kocaeli’de 507, İzmir’de 352, Gaziantep’te 290, Yalova’da 285, Bursa’da 278, Hatay’da 267, Ankara’da 218, Sakarya’da 202, Türkiye ortalaması 104 iken bu rakam Tunceli’de 11, Erzincan’da 19, Ardahan’da 20, Sivas’ta 22’ye kadar indi. Nüfus yoğunluğu içinde kentlerde yaşayan nüfus da dahil durumda. Sadece kırsaldaki nüfus baz alındığında kırsaldaki ıssızlaşma çok daha net olarak görülüyor. Büyükşehir belediye kapsamı dışındaki 51 ilde köy ve beldelerde yaşayan nüfus dikkate alındığında Yalova’da 83.1, Zonguldak’ta 68.8, Düzce’de 54, Bartın’da 48, 51 il ortalamasında 16.1 olan kilometrekareye düşen nüfus, Tunceli’de 3.8’e, Sivas’ta 5.8’e kadar düşüyor. Bu rakam, Kırıkkale’de 7.1, Çankırı’da 7.2, Karaman’da 7.5, Gümüşhane’de 7.6, Kırşehir’de 7.8, Erzincan’da 8.1, Bayburt ve Artvin’de 9.2’de kalıyor.”
Bayraktar, 28 bin 164 kilometrekare karasal yüzölçümüyle Konya’nın ardından ikinci sırada yer alan Sivas’ta kırsalda 162 bin 568 kişi, 7 bin 582 kilometrekare karasal yüzölçümüyle Tunceli’de ise kırsalda sadece 28 bin 621 kişinin yaşadığını belirtti.
ÖNERİLER
Kırsalda nüfusun tutulması, kırsalın korunması gerektiğini bildiren Bayraktar, şu önerilerde bulundu:
“Kent ve kır arasındaki ekonomik ve sosyal farkların bir an önce giderilmesi, kırsalın ülke ortalamasının üçte birinde kalan gelir seviyesinin yükseltilmesi, kırsalda, öncelikle tarıma dayalı sanayilerin, kırsal turizmin geliştirilmesi gerekir. Tarımdan kopacak nüfus kırsalda tutulmalı, kırsal kaderine terk edilmemelidir. Nüfusu kırsalda tutacak projeler yürürlüğe konulmalıdır. Kırsal kalkınma desteklenmelidir. Kırsalda tarımsal girdi kullanan işletmelerin kurulması teşvik edilmelidir. Kırsala, kentlerde olan hizmetler götürülmelidir. Kır ve kent ayrımı ortadan kaldırılmalıdır. İnsanların doğdukları yerde doymaları sağlanmalıdır.” / DHA