PHR’den DeDe Dunevant, Eliza Young, Michele Heisler ve Vincent Iacopino, 25 Haziran ile 2 Temmuz’da İstanbul ve Ankara’da yaptıkları bir haftalık incelemenin ardından bu raporu yazdı. Bu süre içinde, eylemlerde yaralanan veya şiddete tanık olan 50 kişiyle konuştular.
“Devletin Biber Gazını Silah Olarak Kullanması ve Sağlık Personeline Saldırılar” başlıklı 32 sayfalık raporda özetle şu tespitler yer aldı:
130 bin biber gazı kapsülü
* Türkiye hükümeti gereksiz ve aşırı şiddet kullandı. Kalabalık gösterilerde biber gazı silah olarak kullanıldı.
* Haziran gösterilerinde revirler ve yaralıları uluslararası tıbbi etik standartları içinde tedavi etmeye çalışan sağlık personeli hedef alındı.
* Muayene edilen, biber gazına maruz kalmış 169 kişiden yüzde 94’ünde solunum problemleri, alerji ve deri kaşıntıları, işitme kaybı, yüksek tansiyon gibi rahatsızlıklar vardı.
* Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın otokratik yönetimine karşı barışçıl protestolar düzenleyenlere şiddetle yanıt verildi.
* Polis, yüz binlerce göstericiye karşı biber gazını sistematik şekilde silah olarak kullandı. Gaz kapsülleri ve plastik mermiler eylemcilere direkt olarak, yakın mesafeden ateşlendi. Ayrıca birçok eylemci coplarla dövüldü. Direniş süresince 130 bin gaz kapsülü kullanıldı.
* TOMA’lardan sıkılan suyun içerisinde kimyasal madde tespit edildi.
* Sağlık çalışanları ve revirler de polis tarafından hedef alındı. Doktorlar biber gazı, tazyikli su, plastik mermilere maruz kaldı. Alanca acil sağlık hizmeti veren onlarca doktor dövüldü.
“Biber gazı kullanımını durdurun”
PHR, Başbakan Erdoğan’dan şunları talep etti.
* Polisin temel hakları ve özgürlükleri kriminalize etmesine son verin.
* Acilen biber gazı kullanımını durdurun. Kötüye kullanım vakaları hakkında tam bir soruşturma yapılana dek de kullanmayın.
* Barışçıl eylemlere şiddetle yanıt verilmesini yasaklayın.
Hekim örgütü, ABD’den de Türkiye hükümeti sorumlular hakkında soruşturma yürütüp cezalandırana dek biber gazı satışını askıya almasını istedi.
PHR kimdir?
1986’da kurulan PHR, Şili’deki Pinochet diktatörlüğünün sağlık görevlilerine uyguladığı baskıları araştırmış, ardından 1988’de Irak’ta Saddam rejiminin kimyasal silah kullanımını belgelemişti.
40’tan fazla ülkede çalışma yürüten örgüt, Bahreyn’de doktorlara yapılan sistematik saldırılar, İran’daki doktorların tutuklanması, Suriye ve eski Yugoslavya’daki sağlık kuruluşlarının hedef gösterilmesi gibi konuları da araştırdı.
PHR’ın 1996 tarihli Türkiye raporunda da sağlık personeline uygulanan şiddet konu ediliyordu. (AS)
* Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz. / Bianet