Özgür Gündem gazetesinin imtiyaz sahibi Ali Gürbüz ile sorumlu yazı işleri müdürü Hasan Bayar hakkında 25 Haziran 2006’da gazetede yayımlanan ‘Mustafa Kemal güncellesin’ başlıklı haberi ile ilgili olarak terör örgütü propagandası yapıldığı gerekçesi ile soruşturma başlatılmıştı.
Beyoğlu Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine Beyoğlu 2. Sulh Ceza Mahkemesi, ‘Mustafa Kemal güncellensin’ yazısının yer aldığı nüshaya el konulmasına karar vererek Gürbüz ve Bayar hakkında Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde kamu davası açılmıştı.
Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi, yetkisizlik kararı vererek dosyayı İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi’ne göndermişti. İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi de Gürbüz ve Bayar’ın ‘terör örgütü propagandası yapmak’ suçundan beraatlerine, ‘örgüt bildirisi yayınladıkları’ gerekçesi ile ayrı ayrı adli para cezasına çarptırmıştı. Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nin kararı bozması üzerine İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi, Gürbüz ve Bayar hakkında kovuşturmanın ertelenmesine karar vermişti. Kovuşturmanın ertelenmesine yapılan itirazın reddedilmesi üzerine Gürbüz ve Bayar, ifade ile basın özgürlüğü haklarının ihlal edildiği iddiası ile Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurmuştu.
AYM: Basın özgürlüğü ihlal edildi
AYM, gerekçeli kararında çoğunluğu muhalif olanlar da dahil olmak üzere düşüncelerin her türlü araçlarla açıklanmasını, açıklanan düşünceye paydaş sağlanmasını, düşünceyi gerçekleştirme konusunda başkalarını ikna etme çabalarının demokratik düzenin gerekleri olduğuna vurgu yaptı. Düşünceyi açıklama ve yayma özgürlüğü ile basın özgürlüğünün demokrasinin işleyişi için yaşamsal önemde olduğuna atıf yapan AYM, ifade özgürlüğünün bazı sınırlandırmalara tabi olabileceğini kaydetti.
AYM, başvuruların Anayasa’nın 26. maddesinin birinci fıkrasında güvence altına alınan ifade özgürlüğü ile 28. maddesinin birinci fıkrasında güvence altına alınan basın özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
Başvurucuların, Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine hükmeden AYM, başvuruculara ayrı ayrı 8 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi. AYM, ayrıca, yeniden yargılama yapılması için kararın İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi.