Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), “Terörist grup DAİŞ’in eylemlerinin insani tahribatları” başlığı ile genel kurulda tartışarak kabul ettiği raporun karar bölümünde “Mülteci konumuna düşmüş Kobanêlilerin şehirlerine geri dönmelerinin sağlanması için yeniden inşasının desteklenmesi” maddesine yer verdi. Karar ile AKPM üyesi 47 ülkeye, Kobanê’nin yeniden inşasına destek vermeleri çağrısı ile icra kurumu olan Bakanlar Komitesine ve üye ülke parlamentolarına iletmiş oldu.
AKPM Suriye raportörü ve Fransa eski bakanlarından Jean-Marie Bockel’in kaleme aldığı ve Suriye ile Irak vatandaşlarının içinde bulunduğu insanlık dramı, DAİŞ, El Kaide benzeri çeteler ve Baas rejiminin uygulamaların rapor edilerek yapılması gerekenleri karar altında alan rapor, Genel Kurul’da 3 saat süren tartışma ardından oy birliği kabul edildi.
Raproda, DAİŞ vb.’lerinin uygulamalarının “Savaş suçu ve insanlığa karşı işlenen suçlar” kapsamında değerlendirileceği ve Uluslararası Ceza Mahkemesi vb. yargı kurumlarının harekete geçirilmesi için derhal gerekli girişimlerde bulunulması çağrısı da yapıldı.
11 MİLYON 500 İNSAN EVİNİ TERK ETTİ
Raporda Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (UNHCR) son verilerine göre Suriye’de 4 milyon insanın ülkesini terk ettiği, 7.5 milyon insanın evlerini terk etmek zorunda kalarak iç göçmen konumuna düştüğüne de yer verildi. Bunun ise Suriye genelinde toplam 11 milyon 500 bin insana tekabül ettiğine dikkat çekilen raporda, 2014 yılı itibariyle 3.500’ü çocuk olmak üzere, toplam 76 bin insanın yaşamını yitirdiği de hatırladı.
Suriye’yi terke den 4 milyon kişinin Lübnan, Türkiye, Ürdün ve Irak’a göç ettiği, Türkiye ile Ürdün’e gidenlerden yüzde 85’inin ise kampların dışında kaldığı bu kesimlerin yardım alamadıklarından dolayı sefalet içinde yaşadığı da vurgulanan raporda, bu insanların dilenmek ya da canlarını pazarlamak durumunda kaldığı da kaydedildi.
İç göç yaşayan Suriyelilerin ise, başta ilaç ve sağlık ekipmanları olmak üzere, gerekli gıda maddelerinden dahi giderek mahrum yaşamak zorunda kaldıkları, bu durumun ise artık yok oldu denilen, tifo, tüberküloz, çocuk felci gibi hastalıkların yeniden baş göstermesine sebep olduğu uyarısında da bulunuldu.
Raporda ayrıca felaketin daha fazla boyutlanmaması için başta Avrupa’da olmak üzere DAİŞ’e katılımların mutlaka engellenmesi ve bu suç şebekesinin önünün alınması gerektiğine dikkat çekildi.
SURİYE’DEKİ DURUM FELAKET KONUMUNDA
Alınan kararda Suriye’deki insanlık dramının bugüne kadar ender görülen ‘felaket’ boyutuna ulaştığı belirtilerek, AKPM üyesi ülkeler başta olmak üzere, yurt dışına çıkan Suriyeliler ile maddi ve manevi dayanışma çağrısı da yapıldı.
Genel Kurul tartışmalarında ilk sözü alan raportör Jean-Marie Bockel, “Suriye’de yaşamını yitiren 200 bini aşkın insan dışında 11 milyon kadar insan göç etmek zorunda kaldı. Suriye’de ölüm, öldürme, savaş suçları, insanlığa karşı işlenen suçlar zirve yapmış ve artık alarm verir duruma gelmiştir. İç göçü yaşayanlar insani yardımları dahi alamıyor. STK’lar çok zor durumda ve uluslararası güçler artık ciddi bir şekilde harekete geçmeli” diye konuştu.
AKPM Sol Grubu adına ise konuşmayı HDP Eş Başkan Yardımcısı Nazmi Gür yaptı. DAİŞ ve benzeri suç çeteleri tarafından başta Şengal ve Rojava olmak üzere, Suriye ile Irak’ta insanlığa karşı büyük suçlar işlendiğini vurgulayan Gür şunları belirtti: “Mülteciler unutulmuş durumda. Türkiye’de çok mülteci var. Ama çoğu yardımlardan yararlanamıyor. Perişanlar ve çok zor durumdalar. Kobanê’de, Şengal’de DAİŞ’in insanlık dışı suçlar işlediğini herkes biliyor. Ama başta Kobanê olmak üzere, Rojava genelinde ve Kürtlerin bulunduğu her alanda çok büyük direnişler de sergilendi ve bu artık göz ardı edilmemelidir. Kobanê’nin yeniden inşası çalışmalarına da AK üyesi devletler olarak tam destek olmamız lazım.”
KÜRTLER CANDAN DİRENİYOR
AKPM Türkiye Raportörü Josette Durrieu, DAİŞ’i hafife almamak gerektiğini söyledi. Amacının Şam ve Bağdat’ı ele geçirmek, devamen yayıldığı kadar yayılmayı hedeflediğini vurgulayan Durrieu, “İşte buna karşı Kürtler candan direniyor” dedi.
Sol Grup adına Yunanistan milletvekili Liana Kanelli ise, DAİŞ’in barbarlığının görülmesi gerektiğini söyledi. Din savaşlarının Avrupa’nın uzmanlık alanı, sömürgeciliğin Avrupa’nın uzmanlık alanı, savaş yapmanın da yine aynı olduğunu belirten Kanelli şöyle devam etti: “Dışımıza dün olduğu gibi bugün de ihraç ediyoruz. İhtilaf ve savaşlar, bunları terk edelim.”
Farklı ülkeden 40’ı aşkın parlamenterin söz aldığı tartışmalarda Ermenistanlı bir parlamenterin “İnsanlığa karşı işlenen soykırım ve katliamlarda yaşamını yitirenler” anısına saygı duruşu önerisi yaptı. Öneri üzerine bir dakikalık saygı duruşu yapıldı.