İHD 2013 İnsan Hakları İhlalleri Raporunu, genel merkezindeki basın toplantısıyla duyurdu.
İHD MYK Üyesi Sevim Salihoğlu ve İHD Siirt Şube Başkanı Vetha Aydın’ın da katıldığı toplantıda raporu İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan açıkladı.
2013 yılında Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’la devlet yetkilileri arasındaki diyalog süreci ve HPG’nin ilan ettiği ateşkese dikkat çeken Türkdoğan, yılın önemli olaylardan birinin de Gezi direnişi olduğunu söyledi.
GEZİ SÜRECİNDE 9 ÖLÜM 10 BİNE YAKIN YARALAMA
Türkdoğan Gezi sürecindeki hak ihlallerini şöyle sıraladı:
“Hükümetin Gezi direnişine katılanlara yönelik otoriter uygulamaları sonucunda 9 kişi yaşamını yitirmiş, müdahale edilen 774 gösteride 9 bin 564 kişi yaralanmış, 6 bin 977 gözaltına alınmış, bunlardan 187’si tutuklanmış, tespit edebildiğimiz kadarı ile açılan 78 davada 3 bin 276 kişi yargılanmıştır.”
YARGISIZ İNFAZLAR ARTTI
Bir yılda yargısız infaz şeklinde 44 kişinin yaşamını yitirdiğini 82 kişinin de yaralandığını belirten Türkdoğan buna ilişkin verileri şöyle sıraladı:
"2013 yılında 2’si çocuk olmak üzere 19 kişi dur ihtarına uymadıkları gerekçesi ile öldürülmüş, 19 kişi yaralanmış, 2 kişi köy korucuları tarafından öldürülmüş, 5 kişi yaralanmış, sınır hattında 3’ü çocuk 1’i asker olmak üzere toplam 22 kişi öldürülmüş, 58 kişi yaralanmış, özel güvenlik görevlileri tarafından da 1 kişi öldürülmüştür.
Türkiye’de yargısız infazların önlenememesinin en önemli sebebinin cezasızlık kültürü olduğunu özellikle belirtmek isteriz. Roboski katliamı ile ilgili olarak Genelkurmay Askeri Savcılığı’nın kamu davası açmaması cezasızlığın devlet politikası olarak yürütüldüğünü, Kürtlere yönelik ihlallerin sistemli olarak sürdürüldüğünü göstermiştir.”
Türkdoğan'ın verdiği diğer veriler ise şöyle:
-Faili meçhul saldırılar: 18 ölü, 4 yaralı
-Silahlı çatışmalar: 29 ölü, 7 yaralı
-Kuşkulu ölüm ve yaralanmalar: 30 ölü
CEZAEVLERİNDE 33 KİŞİ YAŞAMINI YİTİRDİ
2013 yılında cezaevlerinde yaptıkları tespitlere göre, 33 kişi yaşamını yitirdiğini aktaran Türkdoğan, şunları belirtti:
“Bu kişilerden 7’si hastalık nedeni ile yaşamını yitirmiş, 1’i cezaevleri koşullarını protesto edip kendisini yakarak yaşamını yitirmiş, 25’inin ise intihar ettiği belirtilmiştir. Türkiye’de ceza infaz sisteminin insani olmaması ve mahpusları çürütmeye dayalı bir yapısı olması nedeniyle cezaevleri en önemli ihlal yaratan yerler olarak varlıklarını sürdürmektedirler. İHD Cezaevi Komisyonu’nun Kasım 2013 verilerine göre cezaevlerinde bulunan 554 hasta mahpustan 162’sinin durumu ağırdır.”
Türkiye cezaevlerinde 2013 yılı sonu itibariyle yaklaşık 144 bin 178 mahpusun olduğunu söyleye Türkdoğan, mahpusların bin 987’sinin çocuk olup bunların bin 558’inin tutuklu, 429’un ise hükümlü olduğun belirtti. Türkdoğan, toplam mahpusların 28 bin 898’inin tutuklu, 115 bin 280’inin ise hükümlü olduğunu açıkladı.
Açıklamaya göre cezaevlerinde 3 bin 60 ihlal meydana geldi.
BİR YILDA 269 KADIN KATLEDİLDİ
Kadına ve çocuğa yönelik yaşam hakkı ihlallerinin giderek arttığına dikkat çeken Türkdoğan kadın ve çocuklara yönelik şiddete ilişkin şu bilgileri aktardı: “İHD verilerine göre 2012 yılında 177 kadın ev içinde ve toplumsal alanda öldürülmüş iken, bu sayı 2013 yılında 269’a çıkmıştır. 2012 yılında 48 kadın intiharı gerçekleşmiş iken, bu sayı 2013 yılında 52’ye yükselmiştir. Siyasal iktidarın muhafazakar demokrat uygulamaları kadına yönelik şiddetin yaşanmasına engel olamamıştır.” Türkdoğan ayrıca 556 kadının da taciz ve tecavüze maruz kaldığını aktardı.
İHD'nin verilerine göre 12 nefret cinayeti işlendi, 14 kişi yaralandı.
İŞKENCE DEVAM EDİYOR
Türkdoğan, İHD verilerine göre 2013 yılında 233 kişinin gözaltında işkence ve kötü muameleye uğradığını, 307 kişi gözaltı yerleri dışında kötü muameleye uğradığını, 6 kişi köy korucuları tarafından işkence ve kötü muameleye uğradığını, 39’u çocuk olmak üzere 843 kişi cezaevlerinde işkence ve kötü muameleye, 109 kişi kolluk güçleri tarafından tehdit ve ajanlık teklifi yolu ile kötü muameleye, 59’u çocuk olmak üzere 14 bin 151 kişi toplumsal gösterilerde güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu dövülerek, yaralandığını ve böylece işkence ve kötü muameleye maruz kaldığını, 32 kişi de özel güvenlik görevlileri tarafından işkence ve kötü muameleye maruz kaldığını ve 25 kişinin de okulda şiddete maruz kaldığını ifade etti.
69 ASKER ŞÜPHELİ ŞEKİLDE ÖLDÜ
Örgütlenme özgürlüğüne ilişkin bilgi veren Türkdoğan, “2013 yılında 19 dernek hakkında kapatma davası açılmıştır. 27 kere parti ve dernek binalarına kimliği belirsiz kişiler tarafından saldırı düzenlenmiştir” dedi. Türkdoğan'ın verdiği bilgilere göre, 2013 yılında açılan soruşturma sayısı 42, kişi sayısı 503.
Türkdoğan, 2013 yılında bin 679 internet sitesinin engellendiğini söyledi. Ayrıca 2013 yılı itibarı ile 69 askerin şüpheli bir şekilde intihar ettiğinin belirtildiğini kaydetti.
'İŞ KAZALARI'NDA BİN 545 İŞÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ
"İş kaza"larında da 103’ü kadın, 59’u çocuk olmak üzere bin 545 işçi yaşamını yitirdi. / anf