Karlsruhe kentindeki Anayasa Mahkemesi’nde süren dava, Almanya’nın 2011 yılında Suudi Arabistan’a yapmak istediği 200 adet Leopard panzerlerinin satışı sonrasında açılmıştı. Aynı yıl Suudi Arabistan, Bahreyn’deki yönetim karşıtı gösterilere müdahale için tanklarını bu ülkeye göndermiş, birçok ölüm ve insan hakları ihlalinde rol oynamıştı.
Almanya’da anayasa gereği ‘özel dış ve güvenlik politikalarına yönelik çıkarlar’ dışında insan hakları ihlallerinin yaşandığı ülkelere silah satışını yasak. Ancak hükümet, Suudi Arabistan yönetimini ‘bölgenin stabilizasyonu’ için önemli bir partner olarak gördüğünü savunmuş ve Leopard tanklarının ihracını savunmuştu.
FEDERAL GÜVENLİK KONSEYİ İÇİN BİRÇOK DETAY ‘GİZLİ’
Silah ihracatına ilişkin izinler Ekonomi Bakanlığı tarafından verilirken, Başbakan ile ekonomi, dışişleri ve savunma bakanlıklarının da yer aldığı Federal Güvenlik Konseyi tarafından incelenerek karara bağlanıyor. Ancak tüm bu izinler ve silah ihracatının detayına ilişkin bilgiler gizli tutulurken, Federal Meclis sadece Konsey toplantısından iki hafta sonra bilgilendiriliyor. Bu bilgilendirmelerde genellikle birçok önemli bilgi, ‘gizlilik’ gerekçesiyle saklı tutuluyor.
“MAHKEMELER EDEMİYORSA FEDERAL MECLİS KONTROL ETMELİ”
Anayasa Mahkemesi’ndeki davayı Yeşiller Partisi milletvekilleri Hans-Christian Ströbele, Claudia Roth ve Katja Keul açmıştı. Milletvekilleri, hükümetin silah ihracatına yönelik bilgileri Federal Meclis üyelerinden saklamasının önüne geçilmesini talep ediyor.
Dava başvurusunda silah ihracatına ilişkin kontrollerin mahkemelerce yapılmasının mümkün olmadığını hatırlatan Yeşiller milletvekilleri, bunun ancak Federal Meclis tarafından yapılabileceğinin altını çizmişlerdi. Ancak, Meclis’in kontrol mekanizmasını işletebilmesi için ise, Federal Hükümet tarafından yeterli düzeyde bilgilendirilmesi gerektiğine dikkat çekmişlerdi.
NATO üyesi olmayan ülkelerin de aralarında olduğu birçok kriz bölgesine silah satışlarına yönelik sol partilerden gelen eleştiriler sonrasında Hükümet, satışlara ilişkin raporları 6 ayda bir yayınlıyor. Hükümetin, Federal Güvenlik Konseyi’nin çok gizli olarak yapılan toplantılarındaki bazı bilgileri 2 hafta sonradan açıklaması da eleştirilerin dozunu hafifletmeye yetmemişti. Davayı açan Yeşiller milletvekilleri bu adımları, ‘görüntüde şeffaflık’ olarak yorumlamışlardı.
Silah ihracatına yönelik açılan dava kapsamında, sözlü ifadeler Nisan ayında alınmıştı.